De man met de hoed is de eerste roman van Corrie Gramser. Een wat duistere titel voor een roman dat gebaseerd op het levensverhaal van een moeder.
Het citaat van Nietzsche voorin het boek is veelzeggend: ‘De hoop is de ergste van alle kwaden, want zij verlengt de kwellingen.’ Het treft precies de kern.
De hoofdpersoon, de moeder, houdt zich haar hele leven lang vast aan een voorspelling die haar door een waarzegster op de kermis is voorgehouden. ‘Er zal een man met een hoed zijn. Dan zal het goed zijn.’
De altijd zo sterke, nuchtere vrouw hoopt haar leven lang op een beter leven.
De geschiedenis van een moeder
In de proloog stelt de volwassen dochter haar moeder vragen over het huwelijk met haar vader. In plaats van de brieven te lezen, waar haar moeder op aandringt, wil ze van haar moeder horen waarom ze nooit van hem is gescheiden.
De moeder begint haar verhalen met de voorspelling op de kermis in 1961. Ze is dan alleenstaande werkende moeder in Den Haag. Met moeite weet ze haar werkgever ervan te overtuigen dat ze in staat is haar baan te combineren met de zorg voor haar zoontje. Met veel kunst en vliegwerk slaagt ze erin.
Als ze de tip krijgt dat een weduwnaar op zoek is naar een verzorgster voor zijn kinderen, waagt ze de gok. Wat volgt na de kennismaking is een briefwisseling, een verhuizing naar Driebergen en niet lang daarna het huwelijk van de ouders. De vertellingen van de moeder zijn aangevuld met citaten uit de briefwisseling.
Twee verhaallijnen, twee tijden
Het boek beschrijft twee verhaallijnen. De ene is het persoonlijke verhaal van de moeder in de jaren zestig. Door het taalgebruik en de leefomstandigheden waan je je in de jaren zestig.
De andere is van de dochter dat begint met de proloog op 2 november 1987 en de twaalf dagen die volgen. De dochter verblijft die dagen bij haar ouders in huis. In twaalf hoofdstukken beschrijft een observerende, derde persoon bijna voelbaar de ervaringen van de dochter en de onderlinge spanningen.
Alle hoofdstukken zijn voorzien van een datum, wat helpt bij het volgen van de verhaallijnen.
Voor wie
Af en toe is het boek wat voorspelbaar. Iets minder beschrijvend had het 454 pagina’s tellende boek wel kunnen dragen. Dat neemt niet weg dat het een mooie deels biografische roman is.
Ben je geïnteresseerd in levensverhalen dan is De man met de hoed zeker een aanrader!