Coachbegrippen

Tegenwoordigheid van geest. Volledig bewustzijn en overgave aan het moment, er is niets anders dan alleen dit moment in het hier en nu. We denken niet aan het verleden of aan de toekomst. De aandacht vasthouden lijkt in deze tijd een schaars goed te worden. Meer hierover bij de aandachtseconomie.

Aandacht wordt schaars in een tijd dat weerstand tegen de verleidingen van de digitale economie onmogelijk is. Denk maar aan de sociale media, de overvloed aan informatie en de ongevraagde reclame die je dagelijks gepresenteerd krijgt. De snelle groei heeft een enorme informatievervuiling tot gevolg. Daardoor neemt ons vermogen tot gerichte aandacht af en voelen we ons voortdurend gedwongen keuzes […]

Een aandraagbonus is het bedrag dat een werkgever beschikbaar stelt aan medewerkers die nieuwe medewerkers bij hen introduceren. Door de toegenomen krapte op de arbeidsmarkt loopt het bedrag voor zo’n aandraagbonus soms op tot wel tot 1000 euro en meer. En dat is nog maar een schijntje ten opzichte van de kosten van een wervingsbureau.

Een aanname is een vooronderstelling of een veronderstelling. Je denkt iets maar weet het niet zeker. Het komt nogal eens voor dat we ons laten misleiden door onze aannames. We gaan er dan van uit dat we begrijpen wat anderen bedoelen of dat anderen hetzelfde bedoelen als wij. Om zeker te weten dat je aannames kloppen kun je ze eerst […]

Een competentie van makkelijk kunnen schakelen bij veranderingen in de omgeving, zoals een verhuizing, veranderende werkwijzen, taken of verantwoordelijkheden. Aanpassingsvermogen is accepteren dat niets blijft zoals het was. En meebewegen met nieuwe ontwikkelingen, het draait dan vooral om het leervermogen. Aanpassingsvermogen betekent niet grenzeloos meebewegen en overal ja op zeggen, maar ook assertief voor eigen waarden en persoonlijke belangen opkomen.

ACT -spreek je uit als ekt– staat voor Acceptance and Commitment Therapy, het is ontwikkeld door Steven Hayes. De methode richt zich op de manier waarop mensen met hun gedachten omgaan en de woorden die ze daarbij gebruiken. Het doel is niet langer te vechten of alles te doen om pijn / vervelende gedachten te vermijden, maar juist te accepteren […]

Een actieplan is een tot in detail uitgewerkte to-do lijst. Het geeft de concrete stappen om een doel te realiseren weer, inclusief de daarbij noodzakelijke handelingen en middelen. Door vooraf na te denken over de prioriteiten kun je je beter concentreren en voorkom je overweldigd te raken. Er zijn verschillende hulpmiddelen en apps verkrijgbaar die je helpen het overzicht te […]

Het bewust versterken van een positief geformuleerde zin door het regelmatig voor je zelf, als een mantra, te herhalen.

steun of hulp zoeken en zichzelf ondergeschikt en niet zelfstandig beschouwen; zich genoodzaakt voelen meer op anderen te vertrouwen. Bij wederzijdse afhankelijkheid zijn beide of meerdere partijen nodig zijn voor optimaal functioneren.

Een afspraak is een tweezijdige overeenkomst. Partijen verbinden zich beiden eraan te houden. Een afspraak is dan ook wat anders dan een bevel of opdracht, dat eenzijdig gegeven wordt.

Onbewuste ontkenning van de realiteit of de waarheid om (emotionele) pijn te vermijden. Vormen van afweermechanisme zijn o.a. ontkenning, projectie, rationaliseren (goed praten) onderdrukken en verdringing van gedachten (het totaal vergeten van een zeer heftige gebeurtenis). Freud ging ervan uit dat het bewuste ik zichzelf zo beschermde.

In staat snel en makkelijk te bewegen; aanpassingsvermogen bij veranderingen. Organisaties willen steeds vaker agile werken. Agile betekent letterlijk: behendig, lenig, vlug.

bewust of onbewust grensoverschrijdend gedrag waarmee iets of iemand schade wordt berokkenend om iets te bereiken.

AI staat voor artificial intelligence, in het Nederlands kunstmatige intelligentie. Het is een overkoepelende term voor alles dat te maken heeft met computertechnologie en met name robotisering. Robots geprogrammeerd om zelf te leren op basis van steeds meer algoritmes. De ontwikkeling van toepassingen gaat snel. Zo worden sollicitant volg systemen (ATS – Applicant Tracking Systemen) al volop gebruikt bij sollicitatieprocedures. De ATS verwerkt […]

waakzaam, snel reagerend.

een sterk negatief gevoel bij het gedrag van een ander. Volgens de theorie van de kernkwadranten drijft de allergie iemand in zijn valkuil, maar je kunt er ook van leren.

Gedrag tonen dat gericht is op ontwikkeling en succes; een collectieve ambitie is de gezamenlijk inzet van een team of organisatie om een doel te bereiken.

Volwassenen educatie. Het begeleiden van veranderingen bij volwassenen door opvoeding en opleiding al dan niet in werksituaties. Andragogie is afgeleid van pedagogiek. Een andragoog is een hulpverlener; iemand die bijstand verleent bij het eigen maken van sociale vaardigheden en mondigheid.

Ankeren doe je om een gewenste gemoedstoestand op te roepen. Met ankeren kun je gewoontegedrag doorbreken. Het koppelen van een anker, de stimulus, aan een specifieke reactie. Een anker is verbonden aan een gevoel, een gedachte, plek of activiteit. Een veel toegepaste techniek uit het NLP gebaseerd op de ervaringen van de Russische onderzoeker Pavlov. Met ankerpunten kun je het […]

Gebrek aan fantasie en verbeeldingskracht. In groepen of trainingen worden regelmatig visualiseringsoefeningen gedaan. Toch is niet iedereen in staat zich in gedachten een voorstelling van iets of iemand te maken.

Komt voor in verschillende vormen, de fysieke en de psychosociale arbeidsbelasting; de laatste vaak afgekort als PSA, hieronder vallen alle vormen van werkstress.

Een arbeidsconflict is een hoog oplopende ruzie op het werk tussen de werknemer en de werkgever. De aanleiding voor het conflict kan in de relatiesfeer liggen, betrekking hebben op de arbeidsomstandigheden, de arbeidsvoorwaarden of de uitoefening van het werk. Frustraties en spanningen leiden vaak tot ziekteverzuim. Een mediator kan bemiddelen bij een arbeidsconflict. Partijen kunnen zich ook laten bijstaan door een […]

Een abstracte markt waar werkgevers en werkzoekenden elkaar treffen. Werkgevers zoeken door middel van werving en vacatures personeel. Werkgevers schakelen voor het zoeken naar personeel vaak de hulp in van intermediairs als uitzend- en werving & selectiebureaus. De mensen die dat werk uitvoeren zijn recruiters of headhunters. Krappe arbeidsmarkt Op een krappe arbeidsmarkt is er veel aanbod van werk en een […]

Arbeidsmarktcommunicatie is gerichte en structurele in- en externe communicatie om de positie van de werkgever positief te beïnvloeden. Het doel van arbeidsmarktcommunicatie loopt uiteen van directe werving en branding. Zoals het aantrekkelijk maken van het bedrijf voor nieuwe medewerkers en arbeidsbemiddelaars. Gerichte interne arbeidsmarktcommunicatie is ook goed voor de relatie met en het binnen houden van de eigen werknemers.

De arbeidsparticipatie is het percentage van de mensen in de leeftijd van 15 tot 75 jaar dat werkt. Men spreekt van een hoge of lage arbeidsparticipatie als in verhouding veel of weinig mensen aan het werk zijn. In het voorjaar van 2022 is de arbeidsparticipatie met 70% uitzonderlijk hoog. Er zijn veel meer vacatures dan werkzoekenden. Werkgevers in vrijwel alle […]

De voorwaarden die een werkgever en werknemer met elkaar afspreken bij het aangaan van een arbeidsovereenkomst. Het betreft afspraken over o.a. het salaris en het aantal werkuren, de werktijden, vakantie, reiskosten en thuiswerken. Het gesprek over de arbeidsvoorwaarden is de afrondende fase van een sollicitatieprocedure. Primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden Het salaris, de uren per week, de vakantiedagen en de duur […]

Oerbeelden, menselijke karakters of symbolen de ieder mens onbewust ervaart. Volgens Carl Gustav Jung (psychoanalist, 1875-1961) duidt dat op het collectieve onbewuste. Archetypen worden gebruikt in sprookjes en volksverhalen.

Doelgericht opkomen voor jezelf, de eigen mening respecteren en dit zelfbewust én tactvol -zonder de ander te kwetsen- duidelijk maken. Assertief gedrag is een bewuste keus. Hier lees je meer over  assertief zijn.

Een testprogramma gericht op het in kaart brengen van competenties en de persoonlijke eigenschappen van een sollicitant. De kandidaat krijgt vervolgens uiteenlopende opdrachten te verwerken, die hij zelfstandig moet uitvoeren of met een acteur. De man of vrouw die het assessment afneemt en begeleidt wordt een assessor genoemd. De werkgever stemt de toetscriteria voor het testprogramma af met een extern […]

Verbeeldings- en geheugentechniek; het verbinden van begrippen, woorden of objecten die niets met elkaar te maken hebben.

Een houding (gedrag en houding en manier van denken op basis van kennis en ervaring) ten opzichte van iets of iemand.

Echt; oorspronkelijk. Authenticiteit is in overeenstemming met de eigen waarden, overtuigingen, vaardigheden en kwaliteiten. Oprecht en in contact met zichzelf. Het is tegenovergestelde van je aanpasgedrag.  

Autonomie is zelfbeschikking, keuzevrijheid met respect en in verbinding met zichzelf, anderen en de omgeving. Onafhankelijk en in staat tot spontaniteit, intimiteit en creativiteit. Gecontroleerd in stressvolle situaties. Maakt bewuste eigen keuzes los van ‘vanzelfsprekende’ normen en waarden. Autonomie is samen te vatten als vrijheid in verbondenheid.

Iemand met gezag vanwege kennis of op basis van positie.

Na-oorlogse geboortegolf, sterke toename van de bevolking na de oorlog. De babyboom generatie in Nederland werd geboren na de 2e Wereld Oorlog van 1945-1955. De VS kent ook een babyboom na de Golfoorlog. In de 21e eeuw vormt de vergrijzing van de babyboomers in veel westerse landen een probleem omdat zoveel mensen tegelijk stoppen met werken. Ook zal de vraag om ouderenzorg […]

Bewust lichamelijk ontspannen liggend op bed voor het slapen gaan. Of op de rand van je bed ’s morgens bij het opstaan, het helpt je overdag focus te houden en vermindert stress. Het is een alternatief voor meditatie.

Is de vaardigheid van het denken in beelden. Maar ook het ruimtelijk denken en zintuiglijk ervaren. Het is een associatieve manier van denken. We starten ons leven als beelddenker. Met het leren van de taal en het schrijven van woorden wordt de analytische linkerhersenhelft meer geactiveerd. Het taaldenken wordt de primaire vaardigheid, het oorspronkelijke beelddenken verdwijnt dan bij veel mensen naar […]

Belangen kunnen uiteenlopen, niet iedereen heeft dezelfde belangen. De eigenaar van een bedrijf heeft een ander belang dan de werknemer die bij hem in dienst is. Maar beiden hebben belang bij een gezond bedrijf. Een belang is ergens waarde aan hechten; iets dat belangrijk voor iemand is.

Een beoordelingsgesprek is een systematisch en periodiek gesprek dat meestal een keer per jaar plaatsvindt. In de beoordeling geeft de werkgever, bij grotere bedrijven de leidinggevende, een waardering over de prestaties, het gedrag en de kwaliteiten van de medewerker. Het probleem bij beoordelen is de objectiviteit. Wie bepaalt wat en wanneer iets goed is? In principe moeten beoordelaar en beoordeelde het eens […]

Berne is de grondlegger van de Transactionele Analyse; een theorie over persoonlijkheid en communicatie. Zijn bekendste boeken zijn Games People Play, What do you say after you say hello?, The structure and dynamiscs of organizations and groups.

Onopvallend gedrag, weinig aandacht vragend. Bescheidenheid wordt wel gezien als een deugd. Al kan iemand die zich te bescheiden opstelt zichzelf tekort doen, door zichzelf als te klein en onbelangrijk weg te cijferen.

Ergens in opgaan en het resultaat belangrijk vinden, te veel betrokkenheid kan leiden tot stress.

Een positieve gemoedstoestand, dat motiveert –  gericht op het bereiken van een doel (werk/studie/taak), kenmerkend zijn de vitaliteit en toewijding en een goed gevoel; een geluksgevoel dat voor een belangrijk deel van binnen uit te beïnvloeden is.

Met opzet, bedoeld, weloverwogen. Bewustzijn is weten wat je ziet, hoort en/of voelt. Door bewustwording krijg je meer inzicht in gedragspatronen of situaties, waardoor het een belangrijk proces in de persoonlijke ontwikkeling is.

Een bias is een onbewuste denkfout, een blinde vlek. Iedereen heeft ze, vooroordelen (biases) die de objectiviteit beïnvloeden. Een cognitieve bias vertekent het proces van denken en waarnemen. De aangeleerde neiging om op een bepaalde manier te denken beïnvloedt ons oordeel. Conflicten met betrekking tot diversiteit en inclusiviteit op het werk worden door bias veroorzaakt.

Dat deel van een mens dat de buitenwereld niet kan zien, zoals gedachten, gevoelens en emoties.

Een veel toegepaste techniek bij loopbaancoaching en outplacement. Door het schrijven van de biografie of het levensverhaal, kunnen patronen (de rode draad) zichtbaar worden in wat belangrijk was (en is). Door de inzichten te verbinden met het hier en nu kun je keuzes maken voor de toekomst.

Het natuurlijke ritme van de ingebouwde biologische klok dat ons fysiek en emotioneel reageren beïnvloedt. Het reageert bijv. op het wisselen van dag en nacht, zomer naar winter. Het kan ontregeld raken door nachtdiensten, een jetlag, de omschakeling van winter naar zomertijd, stress of structureel laat naar bed.

Blozen, schaamrood op de wangen is een fysieke schaamtereactie. Mensen blozen als ze bijzondere waardering krijgen of juist omdat ze iets niet goed hebben gedaan. Niet iedereen heeft evenveel last van blozen.

Vervelingsziekte. Bore-out ontstaat als mensen langdurig onderbelast zijn of het werk niet (meer) boeit. De gevolgen zijn vergelijkbaar met die van burn-out zoals emotionele problemen en allerlei (vage) lichamelijke klachten en gedragsproblemen.

Een manier om nieuwe ideeën te bedenken en de creativiteit te stimuleren; brainstormen is een associatietechniek.

Branding is een manier om te onderscheiden. Branding betrof oorspronkelijk het brandmerken van dieren zodat eigenaren hun eigen dieren konden herkennen. Later werd het ook toegepast op producten, zoals een naam of logo. Tegenwoordig wordt branding veel gebruikt in de arbeidsmarktcommunicatie. Werkzoekenden werken aan hun personal brand om op te vallen onder sollicitanten en de gewenste baan te bemachtigen. Werkgevers […]

De broaden and build theorie van Barbara Frederickson gaat ervan uit dat mensen groeien en zich ontwikkelen bij positiviteit. Letterlijk verbreden en bouwen en precies dat is het nut van positieve momenten. Ze voeden de interne sociale, fysieke en intellectuele hulpbronnen en bevorderen op den duur zelfs ons welbevinden. Negatieve emoties als boosheid, angst of verdriet beperken ons beeld op de omgeving en […]

Een verstoord evenwicht tussen werk en privé, dat zich uit in lichamelijke, emotionele en psychologische uitputting en een negatief oordeel over eigen prestaties. Kenmerken zijn weerzin om naar het werk te gaan, het gevoel te kort te schieten, schuldgevoel, moeheid en moedeloosheid, neiging zich te isoleren en terugtrekken. Persoonlijkheidskenmerken en bevlogenheid spelen een belangrijke rol bij burnout.

Een woord dat gonst en iedereen ineens lijkt te gebruiken. Een algemeen woord dat weinig zegt, een containerbegrip. LinkedIn stelt jaarlijks een lijst op met veel gebruikte buzzwoorden in persoonlijke profielen.

Byron Katie ontwikkelde een methode “the work” met 4 kernvragen om energieverslindende gedachten te onderzoeken en vervolgens om te keren. Energieverslindende gedachten werken belemmerend. Ze leiden dus niet naar een oplossing, maar maken problemen groter. The Work De vier vragen: Is het waar? Kun je absoluut zeker weten dat het waar is? Hoe reageer je wanneer je die gedachte gelooft? […]

CACTUS is een acroniem en staat voor cv attitude (houding) competenties test en feedback – de kandidaat laten weten hoe hij het er af heeft gebracht en hoe hij overkomt uitklaren – welke vragen leven nog bij de sollicitant scoren – achteraf met gesprekspartners als onderdelen apart wegen. Het gestructureerd (gespreks)model (bedacht door Wim Thielemans) maakt het proces van waarderen […]

Carrière wordt vaak gebruikt als synoniem voor loopbaan. Toch zit er in het woord woord carrière meer een element van succes. Carrièreplanning is doelgericht werken aan een maatschappelijke positie met een opgaande lijn.

Aan het begin van een bijeenkomst (al dan niet online) pols de voorzitter met enkele gerichte vragen hoe de deelnemers er bij zitten. Hoe ze bijvoorbeeld de vorige bijeenkomst hebben ervaren. Het gaat er om dat de aanwezigen vrij hun gedachten, ideeën en gevoelens delen zonder daarover met elkaar in gesprek te gaan of te oordelen. Dat kan als iedereen […]

Hoogleraar psychologie en marketing, hij heeft 6 universele principes ontwikkeld over beïnvloeding en overtuigen: sociaal bewijs, anderen doen het ook sympathie, ik vind jou aardig autoriteit, deskundig wederkerigheid, sociaal krediet; voor wat hoort wat, je moet er iets voor terug doen  consistentie, doen wat je zegt schaarste, het is de laatste; nergens anders meer verkrijgbaar

De persoon die afspraken met een coach maakt om zich tijdens een coachtraject door de coach te laten coachen.

Doelgerichte begeleiding bij persoonlijke en professionele ontwikkeling, vergroten van zelfbewustzijn en eigen regelmogelijkheden. Onderzoeken wat je denkt, doet, drijft of tegenhoudt, verkregen inzichten omzetten in actie tot groei. Kenmerk: gelijkwaardigheid, vergroten zelfinzicht door reflectie en eigen verantwoordelijkheid van gecoachte.

Intensieve, persoonlijke begeleiding op de werkplek. Het biedt ondersteuning bij het bereiken van gewenst duurzaam resultaat.

Cognitief heeft betrekking op het denkproces; cognitieve vaardigheden is het vermogen te denken, kennis te verwerven, informatie te verwerken en herinneringen uit het geheugen op te halen.

Vasthouden aan de ‘veilige’ en bekende zekerheid van de omstandigheden, ook al ben je er helemaal niet gelukkig.

Een vrijwillige belofte waar je je aan verbindt om op enig moment het afgesproken gedrag te laten zien, omdat je je emotioneel en moreel betrokken voelt bij het afgesproken resultaat.

Volgens Derveaux en Sadeleer (1993) zijn er 5 niveaus van verstoring in communicatie tussen mensen. Die verstoringen zijn vaak aanleiding tot misverstanden of conflicten. Die vijf niveaus samen worden de communicatiemuur genoemd: bedoeld > is niet gezegd (Je zegt het anders dan je bedoelt) gezegd > is niet gehoord gehoord > is niet begrepen begrepen > is niet akkoord akkoord […]

Communicatie is het zoeken naar verbinding door uitwisseling van informatie als gedachten en gevoelens. We communiceren door middel van gedrag, zoals praten, luisteren, zuchten, knikken, hummen, houding, gebaren, schrijven. Op die manier zenden en ontvangen we boodschappen. Met de uitwisseling reageren we op elkaar. 4 niveaus van communicatie Elke boodschap heeft een inhoudelijke en een relationele kant (Watzlawick). Wat wordt er […]

Compassie is mededogen – meevoelen en meeleven in het lijden en plezier van anderen, zonder je mee te laten zuigen in de emoties. Zelfcompassie is acceptatie van jezelf met alles er op en er aan. Dus ook als je een fout maakt of niet helemaal tevreden bent over jezelf maar ook jezelf wat tijd gunnen om iets te leren of […]

Het vermogen om taken die essentieel zijn voor een rol of functie uit te voeren. Een meer of minder ontwikkelbare bekwaamheid voor een taak die getoetst wordt op grond van kennis, vaardigheden en gedragskenmerken. Voorbeelden van competenties zijn: plannen en organiseren; delegeren; overtuigingskracht; sensitiviteit; luisteren; leidinggeven; schriftelijk communiceren; omgevingsbewustzijn; zelfontwikkeling; integriteit en nog heel veel meer.

Aanvullend; in de TA is complementaire communicatie instemmend en elkaar ondersteunend

Waardering voor iemand uitspreken of tonen met een schouderklopje, een blik of de duim opsteken. Een compliment gegeven wordt naar aanleiding van bepaald gedrag, kan het werken als stimulans. Sinds 2003 is 1 maart de Nationale Complimentendag

De klassieke vorm van conditionering is het oproepen van een reactie door een prikkel. Bekend is de kwijlende hond van Pavlov. Als de hond gevoerd werd begon hij te kwijlen. Pavlov ontdekte dat als hij eerst een geluidje liet horen als signaal dat de hond voer kreeg, de hond al begon te kwijlen bij het signaal. Vervolgens bleek dat de […]

Ruzie of spanning tussen twee of meer personen; kenmerkend zijn geen begrip hebben voor gezichtspunten van de ander. Een conflict kan zich afspelen op het niveau van communicatie; belangen en behoeften; of op het niveau van overtuiging en identiteit. Om te komen tot een oplossing is het van belang dat gezocht wordt naar de overeenkomsten, waar is men het met […]

Bemiddeling bij spanning of conflicten, met aandacht voor de sfeer, naar elkaar luisteren, bereidheid tot begrip én bewaken van ieders individuele verantwoordelijkheid.

Wat je zegt, doet en voelt komt overeen met wat je laat zien. Als je iets serieus vertelt met een lachend gezicht is dat niet congruent. Met niet congruent gedrag breng je je omgeving in verwarring.

Woorden die zo algemeen zijn dat iedereen daar een eigen invulling aan kan geven (vaagtaal). Voorbeelden van containerbegrippen zijn participatiesamenleving of zoals je in vacatures vaak ziet pro-actief, flexibel, gemotiveerd; allemaal woorden die zonder verdere invulling vaag, onduidelijk en misleidend zijn.

Een contract ligt aan de basis van een coachtraject. Het is een wederzijdse afspraak omtrent het doel, het leerproces en de werkwijze. Na afloop geeft het contract de mogelijkheid om te evalueren in hoeverre het omschreven doel is behaald.

De manier waarop je automatisch reageert op pijnlijke, bedreigende of stressvolle situaties. Iedereen heeft zijn eigen kenmerkende voorkeurgedrag. Het effect van het gedrag draagt meer of minder bij aan een positieve oplossing. Negatief copinggedrag komt neer op een van deze drie manieren van reageren: confronteren, vluchten of ontkennen. Een kenmerkend voorbeeld van negatief coping gedrag is het ontkennen van burn-out door […]

Managementgoeroe (1932-2012) in effectief leiderschap, schreef de bestseller The 7 habits of highly effective people – een boek over het veranderen van zelfondermijnend gedrag. De 7 eigenschappen zijn: wees proactief (je bent verantwoordelijk voor je eigen leven) begin met het eind voor ogen begin bij het begin (zelfmanagement) denk in win/win (het wederzijds voordeel) eerst begrijpen om begrepen te worden […]

Marinus Knoope ontwikkelde dit model. Uitgangspunt is dat mensen beschikken over die kwaliteiten die ze nodig hebben voor het realiseren van hun wensen. Hij beschrijft het proces in zijn boek De Creatiespiraal natuurlijke weg van wens naar werkelijkheid.

Het bedenken en uitwerken van originele ideeën, mogelijkheden, toepassingen en oplossingen van waarde. Creativiteit kan je in alles hebben, in denken en doen. Niet alleen in kunst en architectuur, maar ook in technologie, presentatie en ontwikkeling.

Een crisis is een extreme situatie die om noodmaatregelen vraagt omdat het normale functioneren in de basis verstoord raakt. Een crisis haalt van alles overhoop en is vaak aanleiding voor chaos en paniek. De oorzaak van een crisis kan overal liggen. Het komt voor in de privésfeer maar ook op wereldniveau. Een conflict kan aanleiding zijn, maar ook terrorisme, een […]

Cultuur is een combinatie van normen, waarden, overtuigingen en gedrag. Cultuur ordent ons bestaan en geeft sturing aan de manier waarop we met elkaar omgaan. Cultuur zit diep in ons. Als kind al maken we ons thuis, op straat en op school onbewuste aannames eigen die ons handelen ook als volwassene ons leven lang beïnvloeden. Cultuur is de onderstroom. Het is […]

Curriculum Vitae betekent letterlijk loop van het leven. Het is een beknopte beschrijving van je lerende en werkende leven. Het is gebruikelijk om een cv te maken als je solliciteert naar een functie. De informatie in je cv pas je aan bij de inhoud van de vacature, zodat je aansluit bij de belangen van de werkgever. De inhoud van het cv […]

Deep Democracy is een manier van denken en kijken naar groepen. De wijsheid van de minderheid telt, tegenstellingen zijn er om mee om te gaan en te gebruiken. Dat wat gezegd moet worden, moet gezegd kunnen worden. Deep Democracy gaat over inclusie, iedereen telt.

Vrijwillig, maar vaker onder druk teruggaan in functie en salaris; degradatie.

Een open gesprek om tussen twee of meer mensen waarin samen oordeelvrij van gedachten wordt gewisseld en nagedacht om tot nieuwe inzichten te komen. Bij een dialoog ligt het accent op de behoeften en zorgen van de ander in plaats van op het begrijpen. De uitwisseling van motieven en emoties tussen de gesprekspartners leiden tot meer begrip voor elkaars situatie. […]

Verschuiving van controle en sturen naar vertrouwen en begeleiden, in plaats van regels gedeelde waarden en een collectieve ambitie; leidinggevende heeft de verantwoordelijkheid anderen te laten schitteren.

Iemand die is geboren in het digitale tijdperk en vanaf hun vroegste jeugd zijn opgegroeid met informatietechnologie. De term betreft de millennials, grofweg geboren tussen 1980 en 2000. Dit is de eerste generatie voor wie sprake kan zijn van een digital native. Groeide het kind op in een huis waar het gebruik van computers al als normaal werd beschouwd dan groeide […]

Werken vanaf een willekeurige plek op de wereld en reizen over de wereld. Dat is wat digitale nomaden doen. Zij zijn onafhankelijk van een vaste woon- of werklocatie en gebruiken het internet om hun geld te verdienen. Soms doen ze dat in loondienst, vaker zijn het zelfstandigen met een eigen bedrijf.

Discriminatie is het maken van onderscheid tussen mensen. Op basis van artikel 1 van de Grondwet is dat verboden: gelijke gevallen horen gelijk behandeld te worden. Toch ligt discriminatie altijd op de loer. Het is makkelijker positief te denken over mensen die hetzelfde zijn als jijzelf. Leeftijd, geslacht, seksuele geaardheid, huidskleur, afkomst, hoog, laag opgeleid zijn allemaal onderwerpen die aanleiding kunnen […]

Divergent denken is door flexibel denken in korte tijd zoveel mogelijk nieuwe ideeën, toepasbaarheden en oplossingen voor objecten of problemen te genereren. Het is een te stimuleren vaardigheid. Divergent denken is vergelijkbaar met brainstormen. Divergent denken staat tegenover convergent denken waarbij maar een oplossing mogelijk is. Creativiteit is een combinatie van beide denkwijzen. Na het bedenken van ideeën komen tot een oplossing […]

Diversiteit gaat over de verschillen tussen mensen, de mix. Verschillen die zichtbaar zijn, maar meer nog de onzichtbare verschillen. Denk aan normen & waarden, nationaliteit, vaardigheden, thuissituatie, afkomst, culturele achtergrond, religie, taal, levenservaring e.d. Modern personeelsbeleid beleid is gericht op diversiteit. Het personeelsbestand is dan een afspiegeling van de bevolking. Dat betekent voor bedrijven dat er mensen van verschillend geslacht, […]

Een droom met een deadline, definitie van Jeff Gaspersz hoogleraar innovatie. Doelgerichtheid als competentie betekent dat je ondanks tegenslag, problemen of tegenwerking gericht blijft om het doel te bereiken.

Of droedel, gedachteloze tekeningen zonder duidelijk doel. Krabbels die je onbewust maakt tijdens een overleg of een telefoongesprek. Minder gedachteloos zijn de variaties op de naam bovenaan de zoekpagina waar Google mee speelt op speciale dagen. Deze zijn bekend onder de naam Google doodles.

Een model – driehoek met de punt naar beneden – om manipulatie in communicatie te analyseren. De Dramadriehoek is van Steve Karpman en vindt zijn oorsprong in de Transactionele Analyse. Er zijn drie inwisselbare rollen bij de Dramadriehoek: de Redder, het Slachtoffer en de Aanklager. De rollen zijn inwisselbaar. De Redder neemt makkelijk de rol van het Slachtoffer over als […]

Drijfveren zijn de motivatie achter bepaald gedrag. Je drijfveren zeggen iets over wat jij belangrijk vindt en wat jij van waarde vindt in je leven Ken je je drijfveren dan weet je wat jou beweegt om in beweging te komen en iets te doen.

Drivers is een begrip uit de transactionele analyse. Het zijn vijf opvoedende boodschappen die jonge kinderen meekrijgen van ouders en opvoeders. De boodschap is een voorwaardelijke bevel “als … dan … “ . Dit zijn de vijf drivers: wees perfect  wees sterk  doe je best  doe (de ander) een plezier schiet op Elke driver heeft specifieke kenmerken. Vanuit de Kritische (KO) of de Voedende […]

Een droom is een wens waarvan je hoopt of veracht dat het gaat gebeuren. Dromen zijn ook beelden en gebeurtenissen die je in je slaap ziet en beleeft. Dromen roepen vaak emoties op die onrustig maken. Zo’n droom duurt 5 tot 30 minuten. Als volwassene beleven we er gemiddeld vijf per nacht. De meeste tijdens de remslaap (Rapid Eye Movement). Kenmerk […]

Druk zijn is “een symptoom van onvolmaakte vitaliteit” volgens Robert Louis Stevenson in 1877. En hij gaat verder “een soort mensen die zich er nauwelijks van bewust zijn dat ze leven, behalve in de uitoefening van een of ander beroep”.

Er is een maximum aan het aantal stabiele sociale relaties wat ons brein aankan. Volgens de Engelse antropoloog Robin Ian MacDonald Dunbar zijn dat 148 mensen. Het getal van Dunbar is tot stand gekomen op basis van jarenlange observaties van apen. Een stabiele relatie betekent dat van beide kanten moeite wordt gedaan om het contact te onderhouden. Dus hiermee worden niet al je vrienden […]

Het zonder twijfel overschatten van de eigen competenties. Ze ervaren geen greintje onzekerheid over hun keuzes of conclusies. Dit vertekende zelfinzicht is een bekend psychisch verschijnsel en het tegenovergestelde van ’t imposter syndroom.

Het vermogen en de wil van medewerkers om waarde te blijven toevoegen aan het bedrijf. Niet alleen willen meebewegen met veranderingen, maar het vooral kunnen en daar zelf zelf ook de meerwaarde van ervaren. Onvoldoende opleiding en minder goede lichamelijke gezondheid kunnen het vermogen tot mee bewegen negatief beïnvloeden. Bij het sturen op duurzame inzetbaarheid wordt door de organisatie rekening […]

Professor in de psychologie, ze deed onderzoek naar leergedrag, motivatie en intelligentie. De theorie over groeimindset en fixed mindset is van haar.

E-coaching is online communicatie. Ook wel coaching op afstand, het contact tussen coach en gecoachte vindt digitaal plaats via mail of chat. E-coaching heeft enkele voordelen boven face-to-face gesprekken. Het is niet afhankelijk van de tijd. Coach en gecoachte hoeven geen afspraak te maken en er gaat geen kostbare tijd verloren met reizen. De coach reageert op een mail van […]

Doelmatig en optimaal omgaan met tijd, geld, middelen en energie om het doel te bereiken. Is het beoogde doel binnen de tijd en met de beschikbare middel bereikt dan was dat effectief.

Emotional Freedom Techniques, een in coaching steeds vaker toegepaste therapie die verstoringen in het energiesysteem kan verhelpen. Kenmerkend voor de methode is het kloppen op meridiaanpunten. De toepassing is bij angsten, stress en traumaverwerking.

Het IK in de therorie van Freud (neuroloog, 1856-1939) een van de drie delen van de persoonlijkheidsstructuur. Het ego is het deel dat moet omgaan met de realiteit en de buitenwereld. Daarnaast gebruikte hij het id (het het), dat overeenkomt met ‘dierlijke’ instincten – een pasgeboren baby is alleen maar id en het superego, het bewustzijn en de moraliteit. Het houdt de […]

Het OVK model (OVK = Ouder, Volwassene, Kind), weergegeven in een model als drie gestapelde bollen. Van boven naar beneden, de Ouder positie, de Volwassene positie en de Kind positie voorstellend. Het is het basis model uit de TA. Elke positie is een samenhangend geheel van denken, voelen en handelen waarmee we op een bepaald moment een deel van onze persoonlijkheid […]

Zich verantwoordelijk voelen voor inzet om het eindresultaat te bereiken

Een typisch kenmerk van iets of iemand. Bij mensen kan een eigenschap erfelijk zijn zoals krullen of stijl haar. Ook kan het betrekking hebben op een aangeboren talent of karaktertrek.

Volgens overlevering is dit bekende managementmodel ontwikkeld door Dwight D. Eisenhower, Amerika’s 34e president. De methode wordt gebruikt om overzicht te brengen in je werkvoorraad. Dat doe je door onderscheid te maken tussen belangrijke en dringende taken, maar je kijkt ook naar de onbelangrijke en niet dringende taken. De Eisenhower matrix is een aternatieve manier voor de todo lijst. Je […]

Een pitch is een korte mondelinge wervende presentatie van jezelf in 30 tot maximaal 60 seconden. En stel je je voor dat je met iemand in de lift stapt. En dat de ander aan het eind van de gezamenlijke rit nieuwsgierig is naar de rest van je verhaal. Dan begrijp je ook waarom we het hebben over de elevator pitch. […]

Eye Movement Desensitization and Reprocessing is een therapie waarbij kwellende, traumatische herinneringen vervagen door gecontroleerd met de ogen te bewegen. Het wordt toegepast bij mensen met een posttraumatisch stress syndroom. De therapie vindt ook steeds meer toepassing in de coachpraktijk.

Emotieregulatie is voelen wat je voelt, er woorden aan kunnen geven en er met afstand naar kijken. Het is een emotionele vaardigheid om juist op momenten dat je emotioneel bent, niet overweldigd raakt door gevoelens. Het is de kunst om te blijven voelen én nadenken met affectie over wat je voelt. Emotieregulatie  dat een sterk onderdeel van mentaliseren.

Bang, boos, blij en bedroefd zijn de basisemoties, alle andere emoties zijn daar van afgeleid. Een emotie is een proces dat begint met een automatische inschatting in onze hersenen van een situatie gebaseerd op de persoonlijke ontwikkeling, gecombineerd met lichamelijke veranderingen en emotioneel gedrag. Paul Ekman spreekt van universele emoties. Hij ontdekte dat de gezichtsuitdrukking van die basisemoties door mensen over de hele […]

EQ – emotiequotiënt – het herkennen van eigen gevoelens en die van anderen. Weten hoe en wanneer emoties te uiten, zichzelf en anderen te motiveren en impulsen te beheersen. Kernbegrippen van EQ: Emotioneel zelfbewustzijn – inzicht in eigen mogelijkheden en onmogelijkheden en daaruit conclusies trekken. Zelfbeheersing  – bereid te werken aan doelen op langere termijn. Besef van realiteit, assertiviteit en optimisme – […]

Empathie is het vermogen je in te leven in emoties, gedachten en beleving van anderen en daar gepast op reageren. Bij empathie is er sprake van emotioneel willen begrijpen en dat blijkt uit de communicatie. Empathie is complexer dan inlevingsvermogen en meer dan alledaagse vriendelijkheid en emotionele gevoeligheid. De neurologische basis van empathie zijn spiegelneuronen.

Duurzame brede, optimale inzetbaarheid van medewerkers die zich gemakkelijk kunnen en willen aanpassen bij veranderingen van het werkveld en/of technologie. Voorwaarden voor employabel zijn: bijhouden van kennis en vaardigheden door scholing en zelfstudie gericht blijven op nieuwe ontwikkelingen stil staan bij eigen inzetbaarheid op langere termijn 3, 5 of meer jaar denken buiten de starre profielen van functies en functie-eisen […]

Een verhoogde bereidheid tot experimenteren, creativiteit en leren.

Ook wel gelukshormoon, een morfineachtige stof die door de hersenen worden aangemaakt.

De fysieke en geestelijke kracht om werk te verzetten; het energieniveau is individueel en afhankelijk van in- en externe factoren.

In de loop van een werkdag verandert je energieniveau. Signalen dat de energie op raakt zijn vermoeidheid, gapen, hoofdpijn en concentratieverlies. Het best kom je dan zo snel mogelijk in beweging. Want eigenlijk is het een teken dat je dan al te lang bent doorgegaan. Doe iets wat je nieuwe energie geeft. Verander je van plek en taak. Als het […]

Ergonomie is het afstemmen van middelen en omstandigheden aan mogelijkheid van de mens. Het doel is dat mensen onder alle omstandigheden zo goed als mogelijk fysiek en mentaal – ergonomisch verantwoord – kunnen blijven functioneren thuis en op het werk. Zo worden werkplekken het best op basis van ergonomisch onderzoek ingericht. Dit is o.a. opgenomen in de arbowetgeving en geldt […]

Gezien worden, feedback en waardering krijgen.

De ontwikkeling van een conflict kent een aantal fasen. Friederich Glasl heeft dat prachtig in beeld gebracht met een model in de vorm van een trap met 9 treden: de escalatieladder. Elke fase heeft drie treden waarop het conflict zich ontwikkelt in op- of aflopende stappen. De rationele eerste fase is nog gericht win-win. Er is spanning, maar partijen zijn […]

Geleidelijke ontwikkeling door afgestemd te blijven op de veranderende omstandigheden. Het begrip evolutie komt uit de biologie, maar wordt tegenwoordig breder gebruikt. In Nieuwe banen op de arbeidsmarkt van de toekomst lees je over de digitale evolutie.

Een fase van uitproberen of testen van een plan, een oplossing of ontwikkeling gedurende een vooraf bepaalde periode en tijdens een specifieke situatie. Tijdens een coachtraject komt het voor dat de gecoachte na een coachsessie experimenteert met bepaald gedrag op het werk. Iemand die wat assertiever wil worden oefent bijvoorbeeld met elke dag een keer nee te zeggen of een […]

Mensen die meer gericht zijn op de buitenwereld en hun sociale omgeving, in tegenstelling tot meer introverte mensen. De huidige maatschappij staat meer open voor extravert gedrag.

Bij feedback krijg je van anderen terug wat zij van jou zien en ervaren. Bij facial feedback beïnvloeden je eigen gezichtsspieren jouw emoties. Dus als je boos kijkt, wenkbrauwen gefronst en lippen op elkaar geperst dan versterkt dat je gevoel van boosheid. Het omgekeerde werkt ook, lach je regelmatig dan versterkt dat je positieve gevoelens. Een grappig voorbeeld is het tweede […]

Faciliteren is ondersteuning bieden om een proces mogelijk te maken. In een coachtraject is de coach de facilitator die het leer- en/of ontwikkelproces van de gecoachte begeleidt en ondersteunt. De facilitator is een

Falen is het gevoel dat je iets niet kan, dat je tekort schiet. De opdracht voelt als een mislukt.

Terugkrijgen van anderen hoe je gezien en ervaren wordt; feedback krijg je vooral op gedrag in werksituaties. Feedback geven: rekening houden met eigenwaarde van de ander, het juiste moment kiezen, de tijd nemen en positief eindigen. Maak het specifiek met aandacht voor vorm, effect op anderen / resultaat en hoe in toekomstige situaties. Feedback ontvangen: luister vooral en wil je […]

Flexibiliteit is meebewegen en je aanpassen bij veranderende omstandigheden. Denk aan veranderingen van de (arbeids)omstandigheden. In plaats van op het werk thuis werken omdat de omstandigheden daartoe dwingen. Of bij het bij het maken van afspraken. Flexibiliteit komt tot uiting  tot uiting in ons gedrag en wordt beïnvloedt door onze ervaringen. Het is een prettige eigenschap die ook veel gevraagd […]

Iemand die tijdelijk een functie vervult. Al het tijdelijke werk is flexwerk; of het nu een contract is voor een week, een paar maanden of een jaar, via een uitzendbureau als freelancer of als oproepkracht.

Een staat van uiterste concentratie en vertrouwen in het resultaat, de tijd en het ego vergeten en met plezier in het werk. Een positief gevoel bij  het bezig zijn met intrinsiek bevredigende activiteiten. Het is een optimale, harmonische ervaring – gevoelens, gedachten en verwachtingen zij in evenwicht. Je bent volledige betrokken bij het moment, een gevoel dat aan geluk grenst. […]

Geconcentreerd gericht op een doel.

Fomo is een letterwoord en staat voor de fear of missing out. Het angstige gevoel om iets te missen of ergens van buitengesloten worden. Het fenomeen is van alle tijden. Toch wordt het juist de laatste jaren sterk gevoed door digitalisering van de sociale omgang. Ook zit er een drive achter van permanent gelukkig zijn en alles uit het leven halen […]

Genoemd naar Henri Ford (van het gelijknamige automerk; het betreft de economische groei in de periode van 1940 tot 1970, waarin er en duidelijke overgang was in de ontwikkeling van landbouw naar industrie en massaproductie.

Een vorm van overtuigen door een beeldspraak of woorden zo vaak te herhalen dat het als feit wordt aangenomen. Bijv. Oudere werknemers zijn duur, niet flexibel en vaak ziek. De feiten spreken het tegen, maar toch is dit zo vaak herhaald dat de maatschappij oudere werknemers als lastige kostenpost is gaan zien. Je kunt je voorstellen dat elke situatie waarin […]

Een emotionele toestand die je belemmert je verwachtingen of doelen te realiseren. Iedereen ervaart frustraties bij het tegenkomen van obstakels die je verhinderen, vertragen of moeilijkheden in de weg leggen om te bereiken wat je wilt. Er zijn 2 mogelijkheden om op frustratie te reageren: Onderkennen dat het obstakel voor een deel bij jezelf ligt. Dan kun je dus ook […]

Om kunnen gaan met tegenslag zonder al te veel van slag te raken en impulsief te reageren. Een voorbeeld: een computerprogramma reageert niet  zoals je verwacht en je zit direct met je handen in het haar of begint te schelden en te smijten.

Alle acties en reacties in relatie tot de omgeving. Het kan bewust zijn en onbewust. Gedrag is zichtbaar maar ook onzichtbaar, zoals bij denken en voelen. Een gedragskenmerk is specifiek en waarneembaar.

Passievol en energiek

Iemand die geduldig is kan wachten. Geduld is een kwaliteit die duidt op het vermogen de rust te bewaren hoe uitdagend een situatie ook is. Je laat je niet provoceren, barst niet uit in woede of toont andere heftige emoties. Geduld duidt ook op het vermogen door te zetten.

Het opslaan, onthouden en terughalen van informatie doen we met ons geheugen, een belangrijke functie van de hersenen. We hebben twee soorten geheugen: het kortetermijngeheugen het langetermijngeheugen Het langetermijngeheugen kun je vergelijken met een archiefkast. Daar zijn je herinneringen en je vaardigheden opgeslagen. Het bestaat uier een bewust, een onbewust en een emotioneel geheugen. Het kortetermijngeheugen is voor snel terughalen […]

Als mensen zich aangetrokken voelen tot mensen die op hen lijken spreken we van gelijkheidsattractie. Het begrip uit de psychologie speelt een sterke rol bij sollicitatiegesprekken. Ook al voldoen alle kandidaten aan dezelfde competenties dan toch gaat de voorkeur uit onbewust uit naar de persoon waarin men zich sociaal herkent. Dat is o.a. de verklaring dat mensen van niet Nederlandse […]

Ongeacht afkomst, status, opleiding of inkomen gelijk zijn; een belangrijk uitgangspunt voor een coachrelatie.

Geluk is een complex begrip. In de definitie van Bohlmeijer (2013) is geluk een combinatie van emotioneel, psychologische en sociaal welbevinden. Ab Dijksterhuis – schrijver van het boek Op naar geluk. De psychologie van een fijn leven stelt dat geluk wordt bepaald door drie factoren: gedrag (50% zelf te beïnvloeden) genen (40%) omstandigheden (10%)

Endorfine is een stof dat de hersenen ontwikkelen en een geluksgevoel oproept na lichamelijke inspanning als hardlopen, het eten van chocola, chilipepers of door te lachen. Drie minuten je mondhoeken omhoog schijnt al effect te hebben ?

Een generatie betreft leeftijdgenoten. Sociologisch gezien zijn generaties groepen mensen die in dezelfde periode geboren zijn en daardoor met elkaar verbonden. Ze delen hun levensgeschiedenis voor wat betreft de tijdgeest en de omstandigheden, wat hun mentale, fysieke en emotionele ontwikkeling beïnvloedt. [Hoe dit in de jaren zestig uitpakte staat mooi beschreven in No satisfaction Hoe we werden wie we zijn.] Zo […]

Bij een gesloten vraag is geen ruimte voor eigen informatie. Het is ja of nee. Je leest de Margriet of niet. Sturen doe je met dit soort vragen als je het antwoord al inbouwt, zoals met de negatieve of de suggestieve vraag. Een voorbeeld van een negatief gesloten vraag is: Ga je niet vaak naar de bioscoop?  Een variatie op […]

Gestalt is een filosofie en een methodiek gericht op groei en ontwikkeling. Ook is het een vorm van therapie. Gestalt is gericht op gewaar zijn, heel zijn en contact. Uitgangspunten zijn: de mens is een geheel van lichaam, emoties, gedachten en waarnemingen die in onderling verband functioneren. de mens is onderdeel van zijn omgeving de mens is meer pro-actief dan […]

Gevoelens zijn het gevolg van onze verwachtingen in het leven. Het is een fysieke gewaarwording; zoals koud, warm, pijn, honger, vermoeidheid. Emoties als bang, boos, bedroefd en blij kunnen direct fysieke gevoelens oproepen en een lichamelijke gewaarwording veroorzaken zoals veranderde spierspanning en adrenaline als onbewuste reactie op iets wat gebeurt of (mogelijk) gaat gebeuren.

Via online platformen flexibele werkkrachten inhuren voor kortdurende opdrachten. Naast Uber ook voor sectoren als de horeca en de zorg waar men vaak op het laatste moment verlegen zit om personeel en in de bouw, de media of de kunst. Marktplaats, Catawiki en Airbnb zijn vergelijkbare platformen waar mensen extra geld mee verdienen. De gig economie of de schnabbel economie, genoemd […]

Werk blijven doen zonder motivatie of uitdaging omdat het salaris zo hoog is dat geen andere werkgever bereid is dat te betalen.

Het bewaken van grenzen is een veel voorkomend thema binnen coaching. Aanvoelen tot waar je kunt gaan of aangeven wanneer het voor jou genoeg is. Met name het aangeven van de eigen grenzen blijkt lastig als mensen moeite hebben met nee zeggen.

Grit valt in de categorie buzzwoorden. Het is een veel gebruikt nieuwe term in talentontwikkeling. Het betekent zoveel als vastberadenheid in de zin van passie en doorzettingsvermogen. Buzzword komt natuurlijk uit het Engels en betekent: iets nieuws waar veel van wordt verwacht.

Een groep bestaat uit twee of meer individuen met ieder een eigen etnisch-culturele achtergrond, kennis en ervaring. Die zichtbare en onzichtbare verschillen beïnvloeden de processen die tussen mensen spelen. De groepsdynamiek. De groepsdynamiek is vaak onbewust. Vooroordelen, wij-zij denken, groepsdruk en discriminatie zorgen er voor dat mensen er bij horen of er buiten vallen. Het kenmerk van een groep is dat ze […]

GROW is een letterwoord (acroniem) dat staat voor Goal, Realiteit, Opties en Wil. Goal  Lange termijn: Wat wil je bereiken? Hoe weet je dat je het bereikt hebt? Wanneer ben je tevreden? Korte termijn: Wat is je doel met dit gesprek en waar gaan we het dus over hebben? Realiteit  Wat is de situatie op dit moment, waar sta je […]

Een positieve eerste indruk over iemand (of een situatie) bepaalt het oordeel over de hele persoon. De waarneming van een positief element beïnvloedt het hele oordeel.

Evenwichtig, in juiste verhouding samenkomen tot een geheel en in overeenstemming met elkaar. Harmonie is tegengestelde van conflict. Kenmerk van harmonie is de bereidheid tot begrijpen van elkaar en in gelijke mate rekening met elkaar houden.

De rangorde en de gezagsverhouding in een organisatie.

Een organisatievorm zonder managers en bureaucratie. Een voorbeeld dat vaak wordt aangehaald is het Braziliaanse Semler.

Een negatief oordeel dat gevormd wordt over iemand op basis van een voor de waarnemer negatief kenmerk.

De afkorting voor HSP is Highly Sensitive Person wordt gebruikt voor mensen van wie de zintuigen hypersensitief zijn. Ze zijn gevoeliger voor indrukken dan ‘normaal’. Ze horen, zien, ruiken, proeven, voelen en ervaren meer intens dan gemiddeld. Daardoor hebben ze het gevoel overladen te worden door prikkels, wat vaak verwarrend voor hen is. Hoog sensitief of hooggevoelig zijn andere uitdrukkingen voor […]

Inzicht in ontwikkelingsmogelijkheden op basis van mentale, fysieke en emotionele persoonlijke dynamieken. De theorie is van Sandra Seagal en David Horne.

Denk bij hybride aan kruising of mengvorm. Hybride duidt op een combinatie van twee soorten die normaal niet gecombineerd worden.  Zo is ook hybride werken ook een mengvorm. De ene dag vraagt het werk dat je naar kantoor komt, andere dagen werk je vanaf een locatie of thuis. Dankzij de mogelijkheden van het internet is werken minder gebonden aan locatie […]

Bewustzijn van een zelfbeeld en een of meer kwaliteiten.

Metafoor voor het bewuste en zichtbare deel, het topje van de ijsberg en het onbewuste niet waarneembare deel, dat onder de waterspiegel ligt (het model komt van Fechner, experimenteel psycholoog).

Het oplichters- of het bedriegerssyndroom. Het fenomeen dat je eigenlijk een bedrieger voelt, omdat je helemaal niet zo competent bent als anderen denken. De imposter heeft last van een innerlijke criticus; dat kleine interne stemmetje dat steeds maar zegt dat je tekort schiet. Dat je niet goed genoeg bent. Om niet door de mand te vallen loopt hij voortdurend op […]

Inclusie is en, en. Inclusie staat voor insluiten, gelijkwaardigheid, er actief bij betrekken en erbij horen. Op de piramide van Maslow is ergens bij horen een van onze belangrijkste sociale behoeften. Bij inclusie mag en kan iedereen anders zijn en meedoen. Het is het tegenovergestelde van uitsluiting of discriminatie op basis van op basis van uiterlijk, afkomst, geaardheid, sexe, geloof, leeftijd e.d. […]

De inferentieladder is een model dat helpt bij het analyseren van het eigen gedrag. Chris Argyris ontwikkelde het model en werkte verder uit met Peter Senge. De inferentieladder, in het Nederlands de ladder van gevolgtrekkingen, helpt bij het verduidelijken van de onbewuste gedachteprocessen die ons handelen sturen. Langs de sporten van de ladder is het mogelijk denkfouten als vooroordelen en […]

Proactief zijn, niet wachten tot anderen in actie komen maar zelf aanpakken; verantwoordelijkheid nemen.

Inlevingsvermogen is de kwaliteit van aanvoelen wat er in de ander omgaat. Begrijpen en rekening houden met wat zijn of haar belangen, behoeften en gedachten zijn.

De inwendige kritische stem die afhankelijk van de ontwikkeling als rem optreedt. Intern opgeslagen normen en waarden, twijfels en overtuigingen die je behoeden voor het zetten van onbezonnen stappen.

Eerlijk en betrouwbaar handelen overeenkomstig geldende normen en waarden. Het staat ook voor zorgvuldig en standvastig en niet toegeven aan verleidingen.

Reageren op elkaar – gedrag dat op anderen is gericht. Interactie is wisselwerking van actie en reactie tussen mensen, dieren of dingen. Bij sociale interactie doelen we op het gedrag tussen mensen. Communicatie tussen twee of meer mensen is interactie, maar voetbal ook. Een interactiepatroon is een kenmerkende manier van wisselwerking tussen bepaalde personen of groepen. De Dramadriehoek is een mooi voorbeeld […]

Wederzijdse onderlinge afhankelijkheid en beïnvloeding.

Signalen van je lichaam opvangen, de biologische veranderingen bewust registreren. Op basis van je buikgevoel beslissingen nemen, hoeft niet altijd verkeerd te zijn. Beurshandelaren met een hoge score op interoceptie bleken betere beslissingen te nemen dan hun collega’s. (Bron: Coachingskalender 2018)  

Instrument voor professionele en persoonlijke ontwikkeling met behulp van collegiale ondersteuning. De deelnemers aan het gestructureerde overleg zijn gelijkwaardige professionals. Verder lezen: Intervisiemethodieken  

Angst bij iemand oproepen door met zinspeling op dreiging van (lichamelijk) geweld.

Intern ondernemerschap, ondernemend gedrag dat mensen tonen binnen de grenzen van het bedrijf waar ze in dienst zijn.

Vanuit de persoon zelf. Intrinsieke motivatie bijvoorbeeld, dan doe je iets omdat je het graag doet en niet voor de waardering van anderen of om te ontkomen aan straf.

Een nieuw product of nieuwe mensen voorstellen. Tijdens de introductiefase maken nieuwe medewerkers kennis met de organisatie en het reilen en zeilen ervan. Een gestructureerd introductieprogramma begint al na het tekenen van het contract. Het geeft een overzichtelijke plan voor de eerste weken. Met ruimte voor inwerken; kennismakingsgesprekken met de mensen in het bedrijf die er voor de functie toe […]

Introvert is een persoonlijkheidstype. Introverte mensen zijn in tegenstelling tot extraverte mensen meer naar binnen gericht. Ze trekken zich graag terug, observeren graag, zijn bedachtzaam, ze houden meer van luisteren en reflectie dan van sociaal netwerken. Ongeveer 30% van de Nederlanders is introvert. Introversie heeft waar het aankomt op gevoeligheid voor geluid en prikkels overeenkomsten met hooggevoeligheid. De meeste mensen zijn […]

Heel snel weten, zonder te kunnen verklaren waar het vandaan komt. Intuïtie is het ervaren van een samenhang van iets dat verborgen is onder het oppervlak. Onbewust neem je een situatie waar en weet je ineens wat je moet doen of wat de situatie vraagt. Luisteren naar je onderbuik.

Besef; begrijpen hoe iets in elkaar zit; binnen coaching is inzicht vooral een voorwaarde om te leren, pas als je begrijpt wat je doet en waarom je op een bepaalde manier reageert kun je leren je gedrag te veranderen.

Functies opsplitsen in geschoold en ongeschoold werk. Vervolgens de taken samenvoegen tot complete banen ontstaan voor lager opgeleide mensen en/of mensen met een beperking en de overige taken samenvoegen tot een inhoudelijk interessantere functie voor hoger opgeleiden.

Begeleiding bij het vinden van een passende baan die aansluit bij de persoonlijke mogelijkheden en ambities.

Persoonlijke en bewuste acties die de werknemer zelf onderneemt om zijn werk weer leuker, interessanter en zinvoller te maken. De eigen functie meer betekenis geven met aanpassingen in de taak, de relaties of de taakopvatting om de motivatie voor het eigen werk positief beïnvloeden. Het wordt ook wel job shaping of baanboetseren genoemd.

Het werk, de functies en de rollen zo  flexibel inrichten dat het mogelijk wordt mee te bewegen met veranderingen van de mensen, de markt en de technologie. De kern is steeds het werk zo goed mogelijk laten aansluiten bij de werknemer om zo lang mogelijk inzetbaar te blijven en daarbij mee te bewegen richting de toekomst. Jobcrafting en jobcarving zijn […]

De werkzoekende is zijn eigen product dat hij door en door kent. Hij weet voor welk probleem hij de oplossing is en maakt dat bekend aan de arbeidsmarkt om zijn doel, de ideale werkplek te bereiken.

Kaizen is het Japanse woord voor verbetering. De kaizen filosofie komt in de praktijk neer op het doorvoeren van efficiënte veranderen. Het doel is verspilling van tijd, geld en energie te voorkomen. Het is daarbij de bedoeling dat mensen mentaal en fysiek gespaard worden. Het is een tot in het detail doorgevoerde vorm van productiviteitsverbetering waar elke dag aan gewerkt […]

Kenniswerkers zijn mensen die het grootste deel van hun werktijd gebruik van hun hoofd en digitale systemen om tot resultaten te komen. Ze doen dat op basis van kennis en informatie die ze verzamelen, ordenen, bewerken en/of analyseren. Er zijn zo’n 5 miljoen kenniswerkers. Onder hen ook veel buitenlandse kenniswerkers. Migrant die hooggekwalificeerde arbeid verricht, is duidelijk een te beperkte […]

Een kernkwadrant laat de kernkwaliteiten zien. Het model van Daniel Ofman wordt veel in coaching toegepast. Het kwadrant bestaat uit de Kwaliteit, de Valkuil, de Uitdaging en de Allergie. Stel je kernkwaliteit is daadkracht. Bij een teveel van die kwaliteit schiet je gemakkelijk in je valkuil en wordt je drammerig. Het positief tegenovergestelde van de kernkwaliteit daadkracht is geduld. Maar […]

Keuzestress is het gevolg van de keuzeparadox. Mensen willen graag iets te kiezen hebben, maar als er teveel keus is kiezen ze juist minder. Keuzestress wordt dus veroorzaakt door een zo grote hoeveelheid aan mogelijkheden, dat mensen overspoeld raken en niets meer kiezen. Of niet kiezen uit angst de verkeerde keus te maken.

Een nog jongere tak aan de coachboom met duidelijk raakvlakken op het gebied van speltherapie, pedagogiek en ontwikkelingspsychologie.

Iemand, vaak een werknemer, die misstanden of onrechtmatig handelen publiek maakt.

Ook wel tunnelvisie is een eenzijdige kijk op een situatie; oogkleppen op hebben. De vaste overtuiging dat de eigen verklaring klopt; er is sprake van onwil of onkunde om verder te kijken dan het eigen aandachtsgebied.

Kolb ontwikkelde als pedagoog de leercyclus van concreet ervaren, waarnemen en reflecteren, abstract en conceptueel denken, experimenteren en toepassen. Deze leercyclus leidde tot zijn veel toegepaste leerstijlentest.

Beroepen waar veel werkaanbod is en weinig mensen die over de juiste competenties beschikken.

Oordeel, negatief en afkeurend.

Bekend geworden door haar werkzaamheden rond rouwverwerking. Haar werkwijze is algemeen geaccepteerd in de hulpverlening. Zij gaat ervan uit dat bij het omgaan met verlies zijn er vijf fasen van rouwverwerking die iedereen doorleeft. Maar het verwerkingsproces verloopt bij iedereen anders. Respect daarvoor en het bewustzijn dat verwerking tijd en geduld vraagt, is helpend. De fasen zijn: ontkenning en ongeloof boosheid […]

Initiatief en verantwoordelijkheid nemen en richting geven in een groep of persoonlijk, dan is er sprake van persoonlijk leiderschap.

Belast zijn met het leiden, sturen, motiveren en beïnvloeden van anderen om (organisatie)doelen te realiseren. Covey geeft de volgende definitie van leidinggeven: het potentieel van medewerkers zo communiceren dat ze zelf gaan zien dat het waar is en innerlijke groei in gang zetten.  

Een proces kennis vergroten en vaardigheden verwerven door middel van studie, oefening en toepassen. Daardoor  een blijvende verandering aanbrengen. Leren vindt bewust en onbewust plaats in het dagelijks leven. Intervisie is een vorm van leren professioneel leren in teamverband. Leren om je iets nieuws eigen te maken kost tijd, alleen al door het regelmatig herhalen en doen. Veel gehoorde tips bij […]

De hele levensloop betreft het hele leven van geboorte en school tot en met de tijd na het werk. De levensloop bestaat uit zes fasen, zuigeling, peuter, kleuter, puber, volwassene en oudere. Die stadia kunnen elkaar overlappen. Levinson komt tot de volgende indeling: 0 – 22 kindertijd en adolescentie 17 – 45 vroeg volwassenheid 40 – 65 middelbare leeftijd 60 […]

Jongeren blijven langer thuis wonen, stellen een vaste relatie en het krijgen van kinderen langer uit door de levenslooponzekerheid. Dit is een betrekkelijk nieuw verschijnsel dat deels het gevolg is van de flexibilisering van de arbeidsmarkt. Een belangrijke factor is het grote tekort aan betaalbare woningen voor jongeren in de randstad. De nog altijd toenemende flexibiliteit van de arbeidsmarkt zet […]

Elke levensfase van de mens heeft specifieke kenmerken met de daarbij voorkomende problemen. Afhankelijk van de omstandigheden hebben deze meer impact die leiden tot psychische of lichamelijke klachten. Als die spanning leidt tot overbelasting en er daardoor een onbalans met het werk ontstaat kan het leiden tot verzuim. Het begrip levensloopstress is in de zomer van 2019 bedacht door Zorg […]

Ver manieren van kijken naar de wereld, die de basis vormen van hoe je zelf in de wereld staat; het model komt uit de transactionele analyse.

Of biografie, herinneringen oproepen, verzamelen en chronologisch opschrijven. Het kan helpen om je leven bewuster te beleven en betekenis te geven.

Lichaamstaal is non-verbaal gedrag en gedrag is communicatie. Volgens Watzlawick kunnen we niet, niet communiceren. Het maakt dus niet uit wat je doet, ook als je niets doet spreekt je lichaamstaal. Als je lekker op de bank zit met een boek dan zal je lichaamstaal gesloten zijn. Zo van laat mij maar lekker met rust. Maar kijk je op een terrasje […]

Gericht op persoonlijk welzijn, stilstaan bij de zin van het leven en het leven dat je wilt leiden.

Blokkerende emoties, storende overtuigingen en pijnlijke herinneringen neutraliseren door het uitspreken van drie zinnen. Een eenvoudige methodiek geschikt voor zelfcoaching. In zijn boek Wonderen met Woorden beschrijft Willem Lammers hoe.

Een loopbaan betreft de verschillende stappen in het werkende, of zo je wilt professionele, leven. Voor de meeste mensen is de loopbaan niet zoals bedoeld met carrière een opvolgend proces van verticale stappen. Vaker is het een willekeurige opeenvolging van banen. In verschillende fases van het leven maken we al dan niet gedwongen door de omstandigheden loopbaankeuzes. Sommigen doen zelfs […]

Of loopbaanbegeleiding is gericht op het maken van keuzes in de loopbaan of het vinden van nieuw werk onder begeleiding van een loopbaancoach of loopbaanadviseur. Oriëntatie op je loopbaan bestaat uit verschillende fasen: Bepalen van persoonlijke waarden, doelen en vermogens; wat neem je mee, wat zijn je kwaliteiten, wat is belangrijk voor je en waar loop je warm voor Loslaten […]

Een loopbaanonderbreking is een gebeurtenis als ontslag, langdurige burn-out of studie met meestal een achteruitgang van salaris tot gevolg.

Moreel verbonden voelen; trouw zijn en eigen gedrag en behoeften aanpassen aan anderen, bijv. ouders, partner, organisatie.

Luisteren Samenvatten Doorvragen De LSD formule is een bekende communicatie techniek; een praktisch hulpmiddel om wederzijds begrip te bevorderen en misverstanden te voorkomen.

Horen wat er gezegd wordt, is een actieve vaardigheid die bestaat uit zonder onderbreking oprecht belangstelling tonen; contact houden met ogen en te hummen en vragen te stellen.

Invloed uitoefenen; het vermogen vanuit overwicht anderen de eigen wil op te leggen of hen verleiden te volgen.

Overwicht krijgen door (bewust) te mikken op iemands waarden en fatsoensnormen, zodat deze zich onzeker en onmachtig gaat voelen.

Een zin, woord, gedicht of klank die door hardop of in gedachten steeds te herhalen een haast magisch effect krijgt. Wordt veel gebruikt bij mediteren. Het woord komt uit het Sanskriet en betekent instrument van de geest.

In dit experiment werden kleuters getest op hun weerstand tegen de verleiding van de korte termijn of de beloning die in het vooruitzicht is gesteld. De zelfcontrole van het ene kind om zich te beheersen is duidelijk sterker dan van het andere. Een mooie video van de test zie je in Hoe voorkom je keuzestress?

Maslow ontwikkelde de behoeftenpiramide. Hij ging er van uit dat we verschillende behoeftenniveaus hebben. Pas als aan de eerste fysieke behoeften als eten, drinken en een dak boven het hoofd voldaan is, komt er ruimte voor het volgende niveau de veiligheid en daarna de sociale geborgenheid en de behoefte aan erkenning en waardering. Het hoogste niveau van de piramide is […]

Meyers-Briggs Type Indactor, kortweg de MBTI is een persoonlijkheidstest gebaseerd op het gedachtegoed van Carl Gustav Jung. De populaire test is ontwikkeld door Briggs en Meyers, moeder en dochter. Uitgangspunt zijn vier dimensies met elke twee tegenpolen. Een onderzoek brengt de voorkeur eigenschappen in kaart op vier elk van verschillende dimensies: ENERGIE = extravert (E) – introvert (I) AANDACHT = […]

Medewerkersbetrokkenheid of internationaal meer gebruikt employee engagement: De mate van betrokkenheid van een medewerker bij het bedrijf, wordt bepaald door de mate van voldoening bij het werk. Belangrijke factoren voor betrokkenheid zijn: autonomie en invloed waardering nut van de werkzaamheden persoonlijke en professionele ontwikkeling relaties met collega’s en leidinggevende toekomstperspectief emotioneel betrokken bij het bedrijf Medewerkersbetrokkenheid wordt ook wel medewerkerstevredenheid genoemd.  […]

Conflictbemiddeling. Door tussenkomst van een onafhankelijke bemiddelaar, de mediator, ruziënde partijen met elkaar in gesprek brengen met als doel het probleem samen op te lossen. Mediation wordt veel toegepast bij echtscheiding, arbeidsconflicten, zakelijke conflicten en burenruzie. Mediation kan een conflict dejuridiseren; de verhoudingen verbeteren en de creativiteit van betrokkenen benutten. Kenmerken mediation: vertrouwelijkheid vrijwilligheid maar niet vrijblijvend commitment, bereidheid het probleem te willen oplossen […]

Een onafhankelijke neutrale persoon die bemiddelt bij conflicten tussen personen. Het doel van de mediation is het probleem voor beide partijen zo goed mogelijk op te lossen. Het streven is een win-win resultaat. De mediator zet zich in om de communicatie tussen partijen (weer) op gang te brengen; werkt aan de sfeer waarin partijen naar elkaar kunnen luisteren en  elkaar willen […]

Is de vaardigheid in het oefenen van bewustwording. In plaats van te verzanden in de eigen gedachten en gevoelens, deze bewust en objectief -dus zonder oordelen- waar te nemen. Meditatie kan helpen bij ontspanning van het brein, maar helpen bij fysieke ontspanning.  

Mentale modellen bepalen ons denken en beïnvloeden wat we doen. Het zijn regels in ons hoofd die het mogelijk maken snel en automatisch te handelen. Dat is handig maar daardoor vormen ze een barrière voor vernieuwing. Stereotypen in het denken zijn Duitsers drinken bier, Amerikanen zijn dik, Nederlanders zijn zuinig.

Mentaliseren betreft het vermogen tot zelfreflectie, inlevingsvermogen en het vermogen tot invoelen van de relatie (interactie-interpretatie). Het kunnen voelen en denken over het eigen voelen en denken en dat van anderen. Je ontwikkelt het door de eigen gedachten en gevoelens en die van anderen te observeren. Met als doel te begrijpen wat er de achterliggende gevoelens, gedachten, motieven en intenties […]

Een ervaren persoon die de ontwikkeling van een nieuwkomer op afstand begeleidt.

Communiceren over de communicatie zelf. Bij metacommunicatie ligt de aandacht niet op de inhoud, wat er gezegd is, maar hoe het gezegd is. De manier waarop zoals de toon of de bedoeling is dan belangrijker dan het onderwerp zelf. Een dergelijke verschuiving in het gesprek kan verstorend werken. Een typische voorbeeld van metacommunicatie vond plaats tijdens het lijsttrekkersdebat in 2010. […]

Een metafoor is een beeldspraak, een vergelijking of een overdrijving die iets indirect duidelijk. Het gebruik van metaforen kan helpen bij het meer bewust maken van onbewuste gedachten en gevoelens. Vergelijkingen en spreekwoorden of gezegdes helpen ook om woorden te vinden voor onbewuste gedachten. Volgens neurowetenschapper Richard E. Cytowic is het ontwikkelen van metaforen een vindingrijke vorm van rationeel denken. […]

Bewust ervaren zonder iets te willen veranderen. Bewuste aandacht voor het moment, het hier en nu. Je gedachten als het ware observeren zonder er in verstrikt te raken. Stil staan bij wat er gebeurt en accepteren wat er is. Even uitschakelen van de oordelende automatische piloot. Je actief bewust zijn van zintuigen ruiken, horen, zien, proeven en voelen. Mindfulness heeft […]

Een stimulerend hulpmiddel om te brainstormen, problemen op te lossen, plannen en notities te maken of te studeren. Mindmappen is een creatief en dynamisch proces op papier. Gewerkt wordt met verschillende kleurtjes woorden en tekeningen. Begin met een vraag of tekening midden op een vel papier en zet er alle woorden die in je opkomen in willekeurige volgorde om heen.

Brengt beweging in het brein, draagt bij aan ontspanning en maakt meer stressbestendig.

Manier van denken een groei mindset is denken en vertrouwen dat je capaciteiten verder kunt ontwikkelen; bij een fixed mindset ga je er van uit dat je talenten aangeboren zijn. Maar aangeboren talent is nog geen garantie voor de ontwikkeling van dat talent.

Een authoriteit op het gebied van organisatiestructuren.

Het doel van een organisatie of persoon, de reden van bestaan.

Een creatieve zoektocht met kleuren, beelden en woorden naar wat je drijft of bezighoudt. Toepassing: stimuleren van intuïtie.

De innerlijke wens iets te bereiken en er een prestatie voor willen leveren. Van leidinggevenden wordt verwacht dat zij medewerkers motiveren, het is zeer de vraag of motivatie van buiten kan komen.

Werken in meerdere banen – vooral in Amerika gebruikelijk. Daar wordt het ook wel moonlighting genoemd, omdat de werkzaamheden van de tweede baan vaak ’s nachts zijn. In het Nederlands spreken we van stapelbanen.

Als een computer meerdere taken tegelijk doen. Het heeft slechts de schijn van efficiënt werken. Hooguit kun je een basistaak, die je automatisch doet en dus niet meer bij hoeft na te denken, combineren met een andere taak.

Een persoonlijkheidsstoornis die zich uit in een sterk gevoel van eigenwaarde en behoefte aan aandacht, uiterlijk gedrag is in eerste instantie charmant en innemend.

Vinden en gevonden worden in een web waarin mensen met verschillende belangen met elkaar zijn verbonden en bereid zijn elkaar waar mogelijk op weg te helpen. Dat kan zijn door het delen van informatie en of contacten. Netwerken kenmerkt zich door onderlinge afhankelijkheid en wederkerigheid. Een dienst of gunst is meestal niet onvoorwaardelijk, voor wat hoort wat. Je kunt niet […]

Verschillen in manier van denken tussen mensen wat zich uit in speciale kwaliteiten zoals creativiteit, focus houden, getallen reeksen snel overzien e.d. Er zijn tegenwoordig bedrijven die bij selectieprocedures bewust kiezen voor mensen van wie het brein “anders” werkt. Denk daarbij niet alleen aan autisme maar ook aan hoogsensitiviteit, beelddenken of dyslexie en dergelijke.

Een gat op de arbeidsmarkt dat een gebied afbakent waar een bepaalde specialisatie gevraagd wordt. Als werkzoekende ben je op zoek naar die niche op de arbeidsmarkt waar je het allerbest past met jouw specifieke kennis en vaardigheden.

Neurolinguïstisch programmeren, is een model voor doelgerichte verandering, waarin de innerlijke beleving en het overdraagbaar maken van bijzondere menselijke vermogens centraal staan. (definitie Jaap Hollander)

Dat gedachten je beïnvloeden is algemeen bekend. We kennen allemaal wel het verschijnsel dat je ergens over piekert en dat die gedachten te pas en te onpas opkomen en je ’s nachts zelfs uit je slaap kunnen houden. Het nocebo effect heeft net als het placebo effect, invloed op je fysieke gesteldheid. Iemand kan zichzelf ziek of gezond denken. Waarbij […]

Non-verbaal is de taal die je met je lichaam communiceert, door houding, gebaren en mimiek. Non-verbale communicatie is zonder woorden, maar niet persé zonder geluid.  Je hoofd schudden, knikken of hummen als teken dat je luistert is non-verbaal, net als de intonatie. Als je spreekt kun je de mensen aankijken of juist wegkijken. Dat laatste kan cultuurgebonden zijn, maar ook een […]

Normen zijn tradities, de gemeenschappelijke, algemeen aanvaarde gedragsregels die uitmaken wat we doen. Het is het gedrag waarop we beoordeeld wordt.

Onderbewust gedrag beïnvloeden. Het is een vorm van gedragspsychologisch manipuleren, subtiel aansluiten bij bestaande voorkeuren en zo gewenst gedrag aantrekkelijker maken.

Bewust, doelgericht en zonder oordeel, al dan niet gestructureerd waarnemen.

Met aandacht kijken en volgen. Gedrag kun je observeren. Ook zijn observeerbare eigenschappen zichtbaar voor de oplettende waarnemer. Voor een coach is observeren een belangrijke professionele kwaliteit. Het kan bewust maar ook onbewust, het kan stiekem (een detective) en openlijk. Zoals een collega vragen om de interactie met de groep waarmee je werkt te observeren. Dan gaat het erom dat […]

Denktechniek om problemen te veranderen in mogelijkheden; ja,en .. in plaats van ja, maar ergens de aandacht zo op concentreren dat iets anders niet wordt opgemerkt. Of zoals in de Twitter bio staat “Omdenken is van een probleem een feit maken en daarmee een nieuwe mogelijkheid creëren.”

Onboarden is inwerken. In de eerste periode wordt de nieuwe medewerker bewust en onbewust ondergedompeld in de cultuur, de waarden en de normen van het bedrijf. Het gestructureerde welkom van nieuwe medewerkers is gericht op snelle productiviteit, socialisatie en betrokkenheid. Onboarden gaat verder dan een algemene introductie of “lees je eerst maar in”. Onboarding is meer toekomstgericht, om mensen niet alleen maar […]

Ontwerp denken is de rechtstreekse vertaling van het veel gebruikte Design Thinking. Het is een vrije en toch gestructureerde manier van denken om problemen op te lossen. Voor de oplossing ligt het belang bij de eindgebruiker, wat zijn zijn wensen of behoeften. Ontwerp Denken is vernieuwen, het verbeteren van de toekomst. Kenmerken: intuïtie en creativiteit; altijd en overal toepasbaar. De […]

Een ontwikkeladvies geeft inzicht in de persoonlijke loopbaanmogelijkheden gericht op de toekomst. Sinds 2018 subsidieert het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid het Ontwikkeladvies regelmatig. Het betreft tijdelijke regelingen om de positie van werkenden en werkzoekenden op de arbeidsmarkt te verbeteren. Werkenden kunnen op eigen initiatief – onder voorwaarden – gratis gebruik maken van een loopbaancoach voor een dergelijk loopbaantraject.. Lees […]

Een open vraag geeft ruimte, de informatie in het antwoord is vrij. Er zijn geen beperkingen. Heel anders ligt dat bij de gesloten vraag. Verder lezen: Hoe stel je een vraag?

Uitgangspunt voor deze manier van coachen is dat er geen verband hoeft te zijn tussen het probleem en de oplossing. Een heldere definitie van het te bereiken doel en een plan wegen zwaarder. Er is dan ook geen uitgebreide analyse van het probleem nodig. Belangrijker is wat al wel werkt. Om vervolgens de al aanwezige sterke kanten versterken. Hieronder oplossingsgerichte […]

Een familieopstelling of organisatieopstelling is een ruimtelijke voorstelling van een systeem (met mensen of objecten). Een systeem is een samenstelsel van met elkaar verbonden of elkaar beïnvloedende elementen, binnen bijvoorbeeld een gezin, team of bedrijf. Bij een opstelling is er iemand met een probleem waar hij een antwoord voor zoekt. Na een korte inleiding over de situatie, nodigt de vraagsteller […]

De cultuur van een organisatie laat zich zien en ervaren. Het zijn de geschreven en vooral ongeschreven regels. Een deel ervan zie je en voel je direct als je ergens voor het eerst binnenkomt. Het komt tot uiting in alle elementen van het gebouw tot de onderlinge communicatie, maar ook in de kleding van de mensen. Het is een verzameling […]

Intensieve persoonlijke en werkgerichte begeleiding bij het zoeken naar nieuw, passend werk bij reorganisatie of ontslag.

Een beeld van een persoon, meestal een autoriteit uit de jeugd, projecteren op iemand anders in de stille hoop alsnog te krijgen wat gemist.

Een gedragspatroon dat effectief was in jongere jaren, maar als volwassene eerder tegen dan mee werkt.

Gedachten waarvan je aanneemt dat ze waar zijn. Eerdere ervaringen vormen de basis van de mening of het standpunt. Positieve overtuigingen geven vertrouwen en werken stimulerend. Negatieve overtuigingen (bijvoorbeeld als het gaat om een negatief zelfbeeld) werken juist tegen.

De eigen bril beschouwen als de enige echte kijk op de werkelijkheid en de manier waarop naar de wereld gekeken kan worden.

De 80-20 regel, 80% van het resultaat wordt veroorzaakt door 20% van de inzet of 80% van de output komt voort uit 20% van de input Het naar de Italiaan Vilfredo Pareto genoemde principe komt uit de economie. Ook arbeidsproductiviteit en tijdmanagement zijn goed uit te leggen met behulp van de 80-20 regel. Zo wordt 80% van het werk bereikt […]

De vraag naar tijd (of iets anders) past zich aan bij wat er maximaal van beschikbaar is. Heb je meer tijd beschikbaar dan heb je ook meer tijd nodig om te doen wat je moet doen.

Passie is dat wat je drijft; een drijfveer. Passie is een droom of doel waar je je volledig voor inzet.

Repeterend gedrag dat verandering in de weg zit een keer is toeval twee keer is opvallend drie keer is patroon!

De afkorting PDCA staat voor Plan-Do-Check-Act. Het betreft een cyclus van opeenvolgende handelingen die gericht zijn op (voortdurende) verbetering. Plan: bepaal welke doelen je wilt bereiken. Do: ga ermee aan de slag. Check: evalueer het bereikte resultaat. Komt het overeen met dat wat je voor ogen had? Act: grijp in of tref de maatregelen die nodig zijn om het doel […]

Een positieve eigenschap zolang het he helpt je te verbeteren. De valkuil is dat je te hoge verwachtingen van jezelf hebt en daar niet aan kan voldoen, met faalangst en weinig zelfvertrouwen tot gevolg.

Gaan voor de maximale, perfecte inzet voor de volmaakte prestatie. Perfectionisme is een kwaliteit tot het doorslaat en goed nooit goed genoeg is.

Weten wat jou anders maakt dan andere werkzoekenden en dat uitbuiten om de baan te krijgen die je graag wilt. Personal branding vormt de basis van je carrière strategie on- en offline. Je personal brand is een A,B,C-tje: de A van apart en authentiek; de B van bekwaam en betrouwbaar; de C van congruent en creatief. Waar het om draait is […]

Persoonlijke coaching is werken aan de professionele en / of persoonlijke ontwikkeling.

Het vermogen en de moed om zich in te zetten voor persoonlijke levensdoelen. Daarbij leiderschap nemen over de eigen emoties, ideeën en gedrag. Zichzelf uitdagen tot het maken van eigen keuzes en het verleggen van persoonlijke grenzen in plaats van willoos andere leiders te volgen.

Ontwikkeling door middel van leerprocessen die bijdragen tot zelf-ontdekking en worden wie je bent. Daarbij ook de delen van jezelf die je liever niet ziet accepteren. Mensen zijn lerende wezen, vrijwel altijd en overal kunnen we werken aan persoonlijke groei. Dat kan min of meer bewust omdat we nieuwsgierig zijn. Of omdat de omstandigheden veranderen. Ook coaching kan persoonlijke groei […]

Persoonlijkheidstesten bestaan vooral uit vragenlijsten. Voor een persoonlijkheidstest kun je niet zakken of slagen. Het is een analyse van je persoonlijkheid. Het gaat dus niet om wat je kan, maar om je karakter. In meer of mindere mate geven ze een voorspelling van het gedrag als individu en in contact met anderen. Een van de eerste persoonlijkheidstesten was de Rorschachtest. […]

Gezichtspunt, de positie van waaruit iemand een situatie bekijkt. Persoonlijke kennis, ervaring en gevoelens bepalen hoe een gebeurtenis gezien wordt. Vraag je verschillende mensen een verhaal na te vertellen. Dan vertelt iedereen het in zijn eigen woorden en zijn eigen beleving. Metaforisch wordt ook wel gesproken over de bril waarmee men kijkt.  

Meestal herhalend ongewenst gedrag waar iemand geen verweer tegen heeft.

Een promotie – omdat je goed bent in je werk naar een hogere functie maar daarvoor niet over de juiste capaciteiten beschikken. Bijvoorbeeld een geweldige timmerman voorman maken, terwijl niets er op wijst dat hij ook goed is in leidinggeven. Peter J. Lawrence formuleerde het als volgt: Iedere werknemer in een hiërarchie zal opklimmen tot hij zijn niveau van incompetentie heeft […]

De adrenaline giert door je lijf, trillende knieën, koud zweet het hoort er allemaal bij. Als dat je belemmert in je prestaties is meer voorbereiding nodig. Maar als je door de spanning dagen niet goed functioneert en alleen de gedachte aan je optreden je al uit je slaap houden, zoek dan hulp.

Tegenstellingen

Een overzicht van je werk. Voorheen werd het vooral gebruikt door kunstenaars als fotografen, tekenaars en architecten om hun werk te presenteren. Via het beroepsonderwijs vind het tegenwoordig ook zijn weg naar het bedrijfsleven. Een portfolio geeft een beeld van wat je kunt, wat je gedaan hebt, zoals bewijzen van gevolgde opleidingen, cursussen, werkervaring, evaluatie en reflecties.

Onderzoek naar emotioneel en sociaal welbevinden (of het ervaren van geluk) en de competenties die daaraan bijdragen. De positieve psychologie gaat niet alleen over positieve dingen. Het gaat vooral ook om veerkracht bij tegenslag. Martin Seligman en Mihaly Csikszentmihalyi waren de grondlegers van deze stroming.

Een korte, lichte, verkwikkende slaap variërend van enkele tot 20 minuten. Zo’n dutje wordt ook wel een microbreak genoemd. Ze hebben een positief effect op het gevoel van welzijn en de productiviteit.

Voorrang geven aan iets wat belangrijker is om te doen.

Je bent pro-actief* als je rekening houdt met toekomstige veranderingen. In plaats van te reageren op wat gebeurd is, loop je vooruit op wat kan gebeuren. Je anticipeert ergens op. Een proactieve houding komt tot uiting in gedrag en manier van spreken. Het is een te ontwikkelen competentie. *Volgens het Genootschap Onze Taal mag proactief ook met een streepje om […]

Het ervaren van iets in een mens, geur, woord of object dat onbewust haakt aan iets in jezelf en een emotie oproept. Soms zijn dat hele heftige positieve (verliefd) of negatieve (woede), vaak onverklaarbare emoties. Iedereen projecteert en dat projectie mechanisme kan het contact met anderen lelijk in de weg zitten.

Ontregelt en polariseert. Overdreven meebewegen, uitbundig en tegelijk confronteren maar altijd betrokken. Provocatief coachen vindt plaats op het snijvlak van contact, uitdaging en humor.

Psychosociale arbeidsbelasting, de meest voorkomende beroepsziekte van dit moment.

De verwachtingen die iemand, die er voor jou toe doet, van je heeft bepalen in hoge mate de prestaties. Het Pygmalion effect is een begrip uit de psychologie, genoemd naar de Griekse beeldhouwer Ovidius die verliefd werd op een beeld dat hij had gemaakt. Hij wenste dat ze echt werd en zijn wens kwam uit.

Managementgoeroe geeft in een model 4 perspectieven op management die bepalend zijn voor de organisatie-effectiviteit. Dit doet hij op twee assen flexibiliteit versus beheersing en intern versus extern. Het is te gebruiken om de effectieve waarden van een organisatie te beoordelen en om te onderzoeken welke rollen van managers concurrerend zijn met die waarden. het open systeem model het rationeel doel […]

Een racketgevoel is een begrip uit de Transactionele Analyse, het betreft een aangepast, niet oorspronkelijk gevoel. Het is een aangeleerde emotie, de ontwikkeling werd aangemoedigd in de kinderjaren tijdens situaties met stress. Voor het kleine opgroeiende kind functioneel, want de onbewuste manipulatie leverde erkenning op van ouders of andere opvoeders. Als volwassenen maken we vaak nog automatisch gebruik van deze […]

(spreek uit: rappor) de manier van communiceren zo afstemmen op de ander dat klank, toon en beweging overeenkomen.

RET ook Rationeel Emotieve Therapie. Niet de gebeurtenis of de situatie maken het leven moeilijk en stressvol. Maar onze gedachten er over en hoe we tegen de situatie aankijken. In het kort komt het op het volgende neer: A is de objectieve situatie, B zijn onze gedachten er over en C is de stress die we ervaren door onze gedachten. […]

Ook wel reïntegratie; terugkeren in het arbeidsproces bij de eigen of een andere werkgever na een onderbreking door ziekte of ontslag.

Reageren op omstandigheden; afwachtend gedrag tegenovergesteld van proactief gedrag.

Werft personeel en doet de eerste selectie van de meest gekwalificeerde kandidaten. De recruiter houdt ontwikkelingen bij van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. De externe recruiter is vaak gespecialiseerd in een bepaalde beroepsgroep. Bedrijven huren de functie in bij externe uitzend- of recruitmentbureaus. Zij informeren dan hun contactpersoon over de details van de functie, waarna de recruiter op zoek kan […]

Verwijzing naar iemand, de referent, die bereid is iets te vertellen over jouw eerdere functioneren. Meestal een oud leidinggevende, studiebegeleider of speciale collega. Er kan naar gevraagd worden tijdens een sollicitatieprocedure, ook al bestaat er de nodige twijfel over de objectiviteit van de referent omdat deze uitgenodigd wordt door de sollicitant zelf.

Via het informele netwerk (medewerkers, sociale media) aan een baan komen.

Reflecteren is terugkijken en bezinning. Benoemen wat niet expliciet wordt gezegd, zoals emoties of spanningen. Reflectie is een belangrijk instrument bij professionalisering. Zo wordt het veel toegepast bij coaching, intervisie of tijdens een opleidingen om het leereffect te beoordelen. Systematisch achterhalen waarom je doet wat je doet, wat het effect ervan is en je bewust worden van je eigen handelen. Met als […]

Het deel van onze hersenen (de amygdala) dat primair reageert op situaties waardoor we onder invloed van adrenaline impulsief willen vechten, vluchten of bevriezen.

Waardering of bewondering voor iemand hebben. Maar ook waardering krijgen om iets dat je kan, doet of hebt gedaan. Respect kan zich tonen door zorgzaamheid. Leidinggevenden die er zorg voor dragen dat alle stemmen van het team gehoord mogen worden, tonen respect voor hun medewerkers. [/box]

Een indirect effect op de omgeving als gevolg van een gebeurtenis. Denk aan de rimpelingen in het water die je ziet als je er een steen in gooit. Het begint klein, nauwelijks zichtbaar maar geleidelijk worden de kringen op het water steeds groter. In relatie tot coaching herken je het rimpeleffect als je zelf iets wilt veranderen. In het begin […]

Een ritueel is een handeling die herhaald wordt bij een bepaalde situatie. Een ritueel kan bewust worden vormgegeven. Denk aan een begrafenis, de jaarlijkse kerstboodschap van de koning op tv, of het schoolreisje aan het eind van een schooljaar. Rituelen kunnen geleidelijk ontstaan vanuit een ingesleten gewoonte, het kan dan niet anders meer. De bepaalde handeling is noodzakelijk. Rituelen zijn […]

Model waarmee relaties en interactie tussen mensen in kaart kan worden gebracht. Het basismodel is een verticale lijn (mate van dominantie: leidend – volgend) en een horizontale lijn (afstand of nabijheid van relatie: samen – tegen). Hieromheen staat een cirkel. De vier vakken die hierdoor ontstaan zijn gedeeld waardoor er acht gedragssecties ontstaan, samen vormen ze de roos.    

Niets doen. Ontspanning, vrijheid van werk en activiteit.  

Moedwillig en actief tegenwerken; opzettelijk de positie van de ander verzwakken. Sabotage is een vorm van weerstand, een stil verzet uit frustratie bijvoorbeeld tegen organisatorische veranderingen. Bij zelfsabotage werk je jezelf tegen, door bijvoorbeeld niet te doen wat je van plan was.  

Schaamte is een pijnlijk gevoel van tekortschieten (het impostersyndroom). Schaamte is net als schuld een sociale en zelfbewuste, menselijke emotie. Het vertelt ons dat we iets verkeerd hebben gedaan. Het maakt deel uit van ons reflecterend bewustzijn. Schaamte en schuld zijn reacties op negatief ervaren gebeurtenissen. Bij schuldgevoel wijs je je gedrag af, maar bij schaamte jezelf helemaal. Mensen die […]

Schulz von Thun, een Duitse hoogleraar, onderscheidde vier manieren waarop wij met elkaar communiceren: de expressieve de zakelijke de relationele het appèl Elke zin die wij zeggen kunnen we op een van die vier manieren uitspreken. Maar de persoon tegen wie wij praten kan diezelfde zijn ook weer op een van die vier manieren verstaan. Je begrijpt dat dat onze […]

Het levensplan dat een kind onbewust maakt in zijn vroegste jeugd. Op basis van verbale en non-verbale boodschappen geboden & verboden, eigen indrukken en ervaringen van zijn omgeving. Zoals ouders en andere personen met invloed. Toen en daar gebeurtenissen beïnvloeden het hier en nu gedrag. Vooral in situaties met stress vallen we terug op oude overlevingstechnieken. Het is indirect een soort “oorzaak en […]

Overlevingsbesluit; als volwassene grijpen we – vooral in situaties met stress – vaak terug op strategieën die we als kind hebben ontwikkeld. Lees verder bij script.

Voorspelling die is gebaseerd op verkeerde aannames komt uit en dat is voor de voorspeller het bewijs dat zijn aannames klopten.

Schrijver van De vijfde discipline, de kunst & praktijk van de lerende organisatie.

Sensitiviteit is inlevingsvermogen of empathie. Rekening houden met de situatie en standpunten, gedachten en gevoelens van anderen.

Toevallig bij elkaar komen. Ergens naar op zoek zijn en bij toeval iets anders, nuttig of waardevol, ontdekken. Dat zien en ook waarderen als een toevallige ontdekking. Serendipiteit doet een beroep op de creativiteit van de vinder. De Post-it’s en de penicilline zijn op die manier bij toeval ontdekt.

Afhankelijk van de bekwaamheid van de medewerker geeft de leidinggevende meer of minder sturend leiding. Er zijn vier niveaus van bekwaamheid en bereidheid (de taakvolwassenheid): instrueren = sturend stimuleren = coachend motiveren = steunend delegeren = overdragend De vier niveaus zijn ontwikkeld door Hersey en Blanchard.  

Acroniem voor Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgebonden, toegepast bij het concreet maken van doelen. Tegenwoordig kom je ook SMARTIE tegen, waarbij de I voor Inspirerend en de E voor Energiek staat.

Social selling is mensen nieuwsgierig maken naar wie jij bent via sociale media. Enerzijds doe je dat door je kennis te delen, anderzijds door de interactie aan te gaan met mensen die je volgen. Bij social selling draait het om de gunfactor. Je activiteiten richt je op de voor jou ideale werkgever of klant, want dat zijn de mensen met […]

Net als bij een jetlag is het slaap-waakritme bij een sociale jetlag verstoort. De innerlijke, biologische, klok is niet afgestemd op de sociale klok, waardoor er een tekort aan slaap ontstaat.

Verzamelnaam voor websites waar je (gratis) een account kunt aanmaken om informatie te delen in de vorm van tekst, beeld of geluid. De meest bekende zijn Wikipedia, Hyves, LinkedIn, Facebook, Twitter, YouTube, Google+ en Pinterest om er maar een paar te noemen.

Als nieuwe leden zich aansluiten bij een bestaande groep of gemeenschap dan begint het proces van aanpassen. Dat geldt voor iedereen en alle leeftijden. Of je je aansluit bij een sportvereniging of aan een nieuwe baan begint. Het socialisatieproces is proces van aanpassen. Hoe meer de waarden en normen aansluiten bij die van de groep hoe makkelijker het gaat. Ook […]

Met een sociogram breng je sociale verbanden in beeld. Dat kunnen de relaties van een persoon zijn, van een groep of afdeling of binnen organisaties. Het maakt de verbindingen zichtbaar. Hoe je bijvoorbeeld je netwerk in kaart brengt, lees je hier.

De soft skills of softskills zijn letterlijk vertaald de zachte vaardigheden. Bedoeld worden de sociale en emotionele meer persoonlijke vaardigheden. Het zijn de vaardigheden met meerwaarde voor een functie. Niet direct noodzakelijk voor de uitoefening ervan maar prettig als het er is. Denk aan aanpassingsvermogen, creativiteit en communicatieve vaardigheden als luisteren en schrijven. Voor een functie als systeembeheerder worden bepaalde […]

Naar werk zoeken door middel van een presentatie (persoonlijk, schriftelijk of virtueel) van jezelf voor een bepaalde functie aan werkgevers.

Korte coachsessie van 15 tot 20 minuten, kenmerkend is de resultaatgerichtheid om van vraag tot inzicht te komen. Speedcoaching kan een laagdrempelige kennismaking met coaching zijn.

Met spiegelen van gedrag wordt bedoeld dat je verbaal en non-verbaal aansluit bij je gesprekspartner. Dat doe je door dezelfde woordkeuze te gebruiken, op gelijke toonhoogte en snelheid te spreken en min of meer dezelfde houding aanneemt. Het spiegelen van de houding en manier van praten van je gesprekspartner schept vertrouwen. Het draagt positief bij aan de relatie, maar als […]

Spiegelneuronen zijn zenuwcellen die actief worden als we anderen zien bewegen. Dat wat je ziet spiegelt zich automatisch in je brein. De spiegelneuronen in ons brein reageren dan alsof je zelf beweegt. Doordat de neuronen het gedrag en ook de gevoelens van anderen spiegelt, kunnen we (in)voelen wat de ander voelt. Dat kan leiden tot onbewuste na-aap reacties. Zie je iemand […]

Diep persoonlijk innerlijk ervaren verbinding en kracht. Oorspronkelijk werd het begrip vooral gekoppeld aan religie en geestelijk leven, sinds de 13e eeuw kreeg het een maatschappelijke en psychologische en later ook een mystieke betekenis.

Gebaseerd op de theorie van Leary, de rollen worden -eveneens in een cirkel- geïllustreerd met dieren zo staat de uil in de bovenpositie voor wijsheid en de schildpad in de onderpositie voor onmacht, de leeuw en de hond rechts voor resp. kracht en volgzaamheid; de steenbok en de havik links resp. voor weerstand en agressie.

Werken bij meer bedrijven tegelijk of bij dezelfde werkgever in verschillende functies. Om inkomsten te verhogen of om werkervaring op te doen. In Amerika al lang heel gebruikelijk.   

STARR is het letterwoord voor: Situatie Taak Actie Resultaat Reflectie De STARR methode wordt veel toegepast tijdens sollicitatiegesprekken. In plaats van vragen gericht op de toekomst, stel dat … gebeurt, hoe zou je daar dan mee omgaan, wordt gevraagd naar ervaring in het verleden. Geef eens een voorbeeld van een situatie waarin het aankwam op je stressbestendigheid? Wat was je taak; welke actie […]

Gestructureerd vertellen van gebeurtenissen waarbij de verhalende elementen een emotie raken. Het toepassen van storytelling of de narratieve methode helpt om een verhaal te verduidelijken. De verklaring is dat een verhaal beter hangen dan een opsomming van losse feiten. Het vervolgens verwerken en opslaan als een samenhangend geheel lukt beter, omdat de linker en rechter hersenhelft dan samenwerken. De techniek […]

Gerichte werk- en denkwijze om volgens een vooropgezet plan het beoogde doel te bereiken.

Vorm van spanning die ontstaat door aanhoudende druk, soms van jaren. Signalen: minder plezier in het werk, snel geïrriteerd, thuis vaak met het werk bezig, moe, concentratieproblemen, moe, lichamelijke klachten, gevoel onbekwaam zijn. De positieve kant van stress is de signaalwaarde voor het individu en de directe omgeving. En als er meer mensen binnen een bedrijf stressverschijnselen vertonen ook voor […]

Stressbestendigheid effectief blijven presteren onder druk. De competentie staat vaak als functie-eis genoemd in vacatures.

Een begrip uit de transactionele analyse (TA). Afkomstig uit het Engels waar stroke aai of slag betekent. Het Nederlands kent geen woord dat de lading helemaal dekt. Het is nog ’t best te vertalen als erkenning. Een strook is elke vorm van erkenning die mensen met elkaar kunnen uitwisselen. De erkenning kan positief en waarderend zijn of negatief en afwijzend of […]

Slagen van een bepaalde inzet. Het bereiken van een doel; een proces positief afronden.

Ondersteunt studenten bij hun persoonlijke en professionele ontwikkeling en ervaren beroepsbeoefenaren bij het handhaven van hun professionele standaard

Een analyse van de interne sterke & zwakke kanten en de externe kansen & bedreigingen. Meestal weergegeven in een kwadrant. Oorspronkelijk werd de SWOT vooral bedrijfskundig toegepast om de sterktes en zwaktes van een organisatie in kaart te brengen en de kansen en bedreigingen. Daarbij wordt interne situatie in kaart gebracht en wordt gekeken naar de markt en de omgeving. De […]

Een relatie tussen mensen die het moeilijk maakt om los van elkaar te functioneren. Als het een volwassen man of vrouw betreft voor wie het niet mogelijk is zelfstandig te functioneren;  autonoom beslissingen te nemen. Hij of zij belt -nadat ze zelf getrouwd zijn en kinderen bijvoorbeeld- nog dagelijks met zijn of haar moeder. Deze situatie is ongezond; een gezonde symbiotische […]

Toeval bestaat niet, zeggen we als twee of meer gebeurtenissen gelijktijdig gebeuren zonder dat daar direct een aanleiding voor is maar wel helemaal passen in het moment. Zo’n moment heeft vaak iets magisch. Net als de archetypen is het begrip synchroniciteit afkomstig van Carl Gustav Jung. Minder toevallig is het synchroon zwemmen. Die dames met een knijper op de neus die gelijktijdig […]

Het resultaat van samenwerking levert meer op dan ieder op zich kan bereiken.

Met systeemdenken kijk je naar het geheel om de relatie en de interactie tussen de delen te begrijpen. Het zien van de diepere structuren tussen schijnbaar onafhankelijke delen of gebeurtenissen en de onbedoelde invloeden of bijwerkingen. Systeemdenken is het tegenovergestelde van het denken in oorzaak-en-gevolg en schuld.

Een natuurlijke aanleg.

Frederique Taylor ging er vanuit dat de mens van nature lui is. Hij vond dat mensen in fabrieken niet zo hard werkten als ze konden. Dat kostte bedrijven nodeloos geld. Hij bestudeerde productieprocessen en kwam tot de conclusie dat mensen duidelijke, afgebakende taken en controle nodig hebben om efficiënt en productief te zijn. Zijn gedachtegoed (1911) is tot ver in de 20e […]

Mentale of fysieke spanningen en klachten omdat mensen problemen ervaren in de omgang met nieuwe technologie.

Terugvallen in oude patronen of gedrag voorkomen na veranderingsproces.

Ontwikkelden een test over de manieren van omgaan met conflicten: competitief, samenwerken, compromis zoeken, vermijden, aanpassen.

Timemanagement efficiënt omgaan met de beschikbare tijd.

Verdraagzaam; bereid anderen te accepteren ook al wijken ze af in gedrag of hun denken.

Afgekort TA is een theorie om patronen en onderliggende drijveren in communicatie te onderzoeken. Waarom doe je wat je doet en zeg je wat je zegt. TA is een effectief instrument bij coaching voor versterking van het zelfsturend vermogen. Eric Berne (1910-1970), psychiater, is grondlegger van de TA.

Een proces van verandering.

Overgangsfase. Bij coaching is er sprake van transitie als de gecoachte een stap in zijn ontwikkeling maakt. Als er beweging komt in zijn blokkerende opvattingen. Als hij zich bewust wordt wat zijn gevoel doet met zijn gedrag en hoe hij beweging krijgt in zijn normen en waarden.

Persoonlijk: zeggen wat je vindt, voelt en denkt.

Je tijd besteden aan andere, minder belangrijke dingen dan aan wat je echt moet of wilt doen.  

Een activiteit waarin iemand handig of goed is. Een doelmatige, fysieke handeling waar niet of nauwelijks bij hoeft te worden nagedacht. Een vaardigheid is iets anders dan een competentie.

Een vacante (vrije) arbeidsplaats die beschikbaar is voor iemand binnen of buiten het bedrijf. Werkgevers zoeken naar geschikte sollicitanten voor de vacature op verschillende manieren. Voor het digitale tijdperk was dat vooral door een personeelsadvertentie te plaatsen in lokale of landelijke bladen en via uitzendbureaus. Tegenwoordig wordt vooral gebruik gemaakt van de eigen website, sociale media maar ook de eigen […]

Anders worden door aan jezelf te werken. Iets veranderen in je manieren, je gedrag of een situatie. Groeien door te leren.

Als je ergens verantwoordelijk voor bent, dan draag je de verantwoordelijkheid en wordt er van je verwacht die verantwoordelijkheid ook te nemen waarop je vervolgens kunt worden aangesproken.

Zich (al dan niet bewust) betrokken voelen bij of voor iets of iemand.

Verbaal is mondeling; communiceren met woorden uitgesproken of geschreven. Bij mondelinge communicatie zijn het de non-verbale signalen – zoals het optrekken van een wenkbrauw, een lachje – die belangrijke aanvullende informatie geven over bedoeling en emoties. Gebarentaal is non-verbaal, taal zonder uitgesproken woorden maar met het lichaam. Denk aan gebaren van het lijf, met armen, benen en het hoofd. Houding […]

Verbinding: een sociale uitwisseling van aandacht en waardering.

Vergrijzing is de verhouding van het aantal ouderen tot de totale bevolking. In Nederland groeide het aantal mensen van 65 en ouder van 6% in 1900 naar 19,5% in 2020. Daardoor vergrijst de samenleving. Het onderwijs, de zorg en de verpleging zien dat probleem al heel lang aankomen. Toch leidt de vergrijzing al vanaf 2020 tot krapte op de arbeidsmarkt. […]

Het is er of het is er niet. Als je vertrouwen in iemand hebt ga je er van uit dat de ander betrouwbaar is. Vertrouwen is meer een kwestie van gevoel dan tastbaar. Je veronderstelt dat de ander afspraken nakomt en doet wat hij zegt. Voor je klaar staat als je hem of haar nodig hebt. Je kunt en durft […]

De persoon waar je terecht kunt als je last hebt van intimiderend gedrag of pesten op het werk. Een vertrouwenspersoon geeft voorlichting en informeert medewerkers en management over werkwijze en beleid ongewenst gedrag. Verleent eerste opvang aan mensen die bij hem of haar komen met klachten. Onderzoekt of informele oplossingen mogelijk zijn. Informeert de klager/het slachtoffer over oplossingsmogelijkheden. En verwijst […]

Zijn gebaseerd op de normen en waarden die mensen zich tijdens hun leven, onder invloed van opvoeding en omgeving, hebben gevormd.

De meest bekende vorm van verzuim is vanwege ziekte. Je bent dan niet aanwezig op het werk. Mensen die langere tijden ziek zijn geweest hebben soms moeite met het hervatten van hun werkzaamheden. Al dan niet op advies van een arbodienst wordt voor de re-integratie vaak een coach ingeschakeld. Verzuim wegens een duidelijk aanwijsbare reden wordt wit verzuim genoemd. Grijs […]

Een realiseerbaar verlangen dat focus geeft.

Verbeelden van een beeld in gedachten; bijvoorbeeld een herinnering oproepen met al je zintuigen, inclusief alle gevoelens en emoties. Ook kun je een gedroomd toekomstbeeld visualiseren. Door beeldend na te denken over wat je wilt bereiken of je juist voor te stellen wat er gebeurt als je kwijtraakt wat je hebt.

Bruisen van energie; fit; lichamelijk, mentaal en emotioneel gezond.

Voice dialogue is een methode die helpt bij het ontdekken van de innerlijke drijfveren. Jezelf beter leren kennen door in contact te komen met je innerlijke stemmen, je subpersonen. Elke stem heeft een eigen manier van denken, doen, voelen en waarnemen. Stel je de situatie voor dat je met jezelf in tweestrijd bent. Aan de ene kant heb je ontzettend veel […]

Klaar staan met een oordeel, niet kijken naar de feiten. Vooringenomenheid is het tegenovergestelde van objectief.

Een vooroordeel is een ongenuanceerde, niet op feiten gebaseerde mening. De ratio voor wat betreft kennis, ervaring of observatie is uitgeschakeld. Men vraagt zich niets af en er worden geen vragen gesteld. Iedereen heeft vooroordelen, onbewust en vanzelfsprekend, meegenomen en opgedaan in de cultuur waar hij leeft en is opgegroeid. Soms liggen vooroordelen aan de oppervlakte en kun je je […]

Wist jij dat we op het moment leven in een VUCA-wereld?  VUCA staat voor: Volatiel (vluchtig, snel veranderend en dynamisch) Uncertain (onzeker en onvoorspelbaar) Complex (ingewikkeld en verwarrend) Ambigu (vaag en onduidelijk) Die dynamische wereld vraagt van ons een proactieve houding. Om af te stemmen moeten we open staan voor nieuwe uitdagingen, kansen zien en pakken. En bij dat alles […]

Wat voor iemand persoonlijk belangrijk is, wat hem motiveert en leidt in zijn leven en werk. Waarden zijn de moeite waard om na te streven, ze geven richting en zin aan het leven en bepalen je gedrag. Net als normen vormen we onze waarden al vroeg in ons leven. Deels worden ze overgedragen door cultuur en de sociale context waarin […]

Erkenning, gezien worden, een compliment. Zich gewaardeerd voelen is een menselijke basisbehoefte. Hoewel niemand iemand anders iets kan laten voelen, kan een oprechte manier van communiceren wel bijdragen aan het gevoel van waardering.

Iemand vervangen, maar ook je kans pakken en van de gelegenheid gebruik maken. Heel anders is de betekenis van “waarnemen” in met alle zintuigen aandachtig en bewust iets opmerken of voor waar aannemen.

De psycholoog Paul Watzlawick deed onderzoek naar communicatie en kwam tot een aantal stellingen die nog altijd gezien worden als de basis van de communicatie. De meest bekende is wel: Het is niet mogelijk niet te communiceren Twee andere stellingen zijn: De relatie beïnvloedt altijd de communicatie. Onze eigen mening beïnvloedt de communicatie in wat we zeggen en maar ook wat we horen. […]

Een teken van negativiteit én van betrokkenheid. Het negeren van weerstand kan leiden tot cynisme en demotivatie.

Welzijn is een begrip waarvan sprake is als mensen tevreden zijn met hun situatie. Een algemeen welbevinden waarbij ze persoonlijk, lichamelijk, maatschappelijk, sociaal en financieel geen druk ervaren en prettig kunnen functioneren.

Structureel het werk niet binnen de daarvoor gestelde tijd afkrijgen. Werkbelasting en persoonlijke belastbaarheid zijn niet in balans.

Fysiek of geestelijk arbeid verrichten in ruil voor geld.

Een verzameling van lichamelijke, emotionele en gedragsmatige reacties als gevolg van overbelasting maar ook door agressie, geweld, pestgedrag en intimiderend (al dan niet seksueel getint) gedrag door werk. Meestal is het een ervaren van ernstige vermoeidheid en afnemende motivatie voor het werk. Werkstress kan leiden tot burn-out.

Een vorm van bewust toegepaste intelligentie.

Een wat vreemd overkomende vraag, vaak toegepast in coaching. Na een korte inleiding vraagt de coach waaraan je merkt dat de situatie is veranderd en het probleem opgelost. De schaalvraag gaat vaak vooraf aan de wondervraag. Dan is de vraag de ernst van de huidige situatie met een getal tussen 1 en 10 te beschrijven, en hetzelfde te doen voor […]

De manier waarop iemand over zichzelf denkt en zichzelf ziet. Het zelfbeeld wordt in de kinderjaren gevormd onder invloed van wat ouders en anderen over je hebben gezegd, wat de maatschappij zegt over je man of vrouw zijn, je geloof, afkomst en opleiding en niet in de laatste plaats wat je van jezelf vindt.

Controle over je eigen gedrag ook in lastige of uitdagende situaties. Kun je weerstand bieden tegen de verleiding als je collega iets te vieren heeft en gebak uitdeelt waar jij gek op bent, dan toon je zelfbeheersing. Je onderdrukt de neiging om toe te geven aan het eerste wat er in je opkomt. Je beheerst je emoties en geeft niet […]

Begrijpen en weten wie je bent en hoe je reageert op de wereld om je heen en wat het effect van jouw reacties op hen is. Het draait om wat je drijft, wat je belangrijk vindt in het leven en wat je sterke en minder sterke kanten zijn. Weet je waarom je doet wat je doet? Het gaat dus ook […]

Coaching is gericht op realiseren van doelen. Daar heb je niet altijd een coach voor nodig. Je kunt ook jezelf coachen en bijvoorbeeld coachende gesprekken met jezelf voeren. Een voorbeeld daarvan zijn de oplossingsgerichte vragen bij Oplossingsgericht coachen. Zelfcoaching is een zelfsturend proces in de richting van het doel dat je wilt realiseren.

Deze in coaching toegepaste methode (afgekort ZKM) is een persoonlijkheidsonderzoek. Het persoonlijke levensverhaal is daarbij de ingang om te achterhalen welke opvattingen iemand over zichzelf heeft en hoe hij in verbinding staat met zichzelf en anderen. De methode is ontwikkeld door Hubert J.M. Hermans.

Zelfcontrole is het vermogen niet toe te geven aan een opdringende, primaire neiging, maar gedrag, gedachten en emoties juist te beheersen. Denk aan goede voornemens zoals willen stoppen met roken of in de maand januari geen alcohol.

Kracht, doorzettingsvermogen en zelfcontrole om te doen wat nodig is.

Inzicht in eigen kwaliteiten – sterktes en zwakten – waarden, overtuigingen en ambities.

Op een gestructureerde manier het eigen handelen observeren. Het doel van zelfreflectie is meer inzicht krijgen in de drijfveren die het eigen denken, doen en voelen beïnvloeden. Om te achterhalen waarom je in bepaalde situaties doet zoals je doet, is het nodig dat je eerlijk durft te zijn naar jezelf. Dat leidt tot inzichten die je kun gebruiken voor een […]

Net als bij zelfsturing en zelfmanagement gaat het om de bereidheid zelf verantwoordelijkheid te nemen voor continuïteit en duurzame inzetbaarheid op het werk. Van organisaties vraagt het lef om medewerkers de ruimte te geven te doen waar ze goed in zijn. Duidelijke afspraken over wederzijdse verwachtingen is de belangrijkste voorwaarde.

Zelfmanagement – autonoom beslissen over de eigen koers en de manier waarop je vorm geeft aan het te bereiken doel. Daarbij hou je rekening met je persoonlijke waarden, kwaliteiten en mogelijkheden. De vragen waar het om draait zijn: Waar ga ik heen? en Wat doe ik niet (meer)?

Gezond zelfvertrouwen is gebaseerd op zelf acceptatie, weten wat je waard bent op basis van je kennis, kunde en als persoon. Teveel zelfvertrouwen slaat door naar zelfoverschatting of narcisme; te weinig kan leiden tot onzekerheid, jezelf onzichtbaar maken en faalangst.

Hoe je over jezelf denkt bepaalt de mate van zelfwaardering. Bij een laag zelfbeeld twijfel je aan jezelf en vind je dat je beter moet presteren. Overschat je jezelf dan ben je van mening dat je beter bent dan je in werkelijkheid bent. De meest gezonde vorm van zelfwaardering is dat je jezelf accepteert e acceptatie van jezelf met al […]

De zes denkhoeden zijn ontwikkeld door Edward de Bono. Het is een constructieve methode om oplossingen voor problemen in een team te onderzoeken. De methode helpt om op een andere meer open manier naar problemen te kijken. De hoeden hebben een vaste kleur en rol: blauw = organiseren en beheersen wit = informatie verzamelen rood = gevoelens en intuïtie zwart […]

Doen wat waarde heeft; zoeken en geven van betekenis.

Horen, zien, ruiken, proeven, voelen en kinesthetisch (ervaren) – per seconde ontvangt een mens 10.000 zintuigelijke indrukken.