Een ritueel is een handeling die herhaald wordt bij een bepaalde situatie. Een ritueel kan bewust worden vormgegeven. Denk aan een begrafenis, de jaarlijkse kerstboodschap van de koning op tv, of het schoolreisje aan het eind van een schooljaar.
Rituelen kunnen geleidelijk ontstaan vanuit een ingesleten gewoonte, het kan dan niet anders meer. De bepaalde handeling is noodzakelijk. Rituelen zijn vaak cultureel gebonden.