Hoe stel je een vraag?

Wat is je vraag?

Het kan uitnodigend klinken, maar ook ongeduldig zo van Kom to the point!

De toon en mimiek bepalen de bedoeling van de vraag en beïnvloeden de reactie.

Hoe de vraag overkomt hangt verder af van de interpretatie die de ander eraan geeft.

Want we luisteren vanuit de eigen beleving. Eerdere ervaringen maken dat we aan de toon, de woorden of de mimiek onze eigen betekenis geven.

Waarom …?

Een open typische kindervraag. Gesteld vanuit nieuwsgierigheid naar de zich voor hen openende wereld. Te snel leren ze dat goede antwoorden meer gewaardeerd worden dan vragen.

Waarom niet?

Wij wijze volwassenen stellen sowieso niet zoveel vragen meer. En zeker geen waarom vragen. Maar waarom eigenlijk niet? Weten wij alles al? Of zijn we bang dat anderen ons dom vinden?

Ook onder tijdsdruk stellen we bij voorkeur geen ‘overbodige’ vragen. We nemen aan over voldoende informatie te beschikken. Met het risico dat we belangrijke zaken over het hoofd zien.

Hoezo, waarom?

Stelt een volwassene een waarom-vraag dan klinkt daar vaak een oordeel in door. Stel een leidinggevende vraagt een medewerker Waarom doe je dat zo? Vrijwel zeker voelt de medewerker dat hij zich moet verantwoorden. Grote kans dat hij in de verdediging schiet of de vraag beantwoordt met Hoezo?

Open vraag

Ook al is de waarom vraag een open vraag, andere vraagwoorden doen het beter. Zoals deze:

5 W’s en 1 H:

1. Wie
2. Wat
3. Waar
4. Welke
5. Wanneer

of

Hoe

Open vragen geven ruimte en vrijheid om te antwoorden. Ze zetten aan tot nadenken en helpen bij het nemen van beslissingen.

Gesloten vragen

Het tegenovergestelde van open vragen zijn gesloten vragen. Er zijn maar twee antwoorden mogelijk: ja of nee. Heb jij dat boek gelezen? Nee. Denk jij nog aan dat telefoontje? Ja!

Een gesloten vraag begint altijd met een werkwoord en is doelgericht. Je krijgt geen overbodige informatie. Als het goed is tenminste.

Suggestieve vragen

Zijn ook gesloten vragen. Het gewenste antwoord is zelfs al ingebouwd. Jij vindt toch ook dat we het zo moeten aanpakken? Een vraag als deze daagt je uit om automatisch te antwoorden en niet na te denken.

Wat is het doel van de vraag?

Verschillende vragen leiden tot verschillende uitkomsten. Wil je confronteren, uitnodigen, vleien, begrijpen, prikkelen, vertrouwen wekken, checken, in beweging brengen of zoek je bevestiging?

Een effectieve vraag geeft je het antwoord waar je naar zoekt. Wel is er soms moed nodig voor het stellen van vragen. Openlijk aangeven dat je iets niet weet of begrijpt maakt ook kwetsbaar. Zeker in een omgeving waar men liever antwoorden krijgt dan vragen.

foto: Pixabay