Transactionele Analyse
Transactionele Analyse, kortweg TA, is een praktische theorie over gedrag en communicatie. TA leent zich voor training, coaching en zelfontwikkeling.
De modellen en begrippen zijn eenvoudig en bruikbaar als je jezelf beter wilt begrijpen. Maar ook geschikt als je effectiever wilt omgaan en communiceren met anderen. Het mooie van TA is dat het ook zelf nog altijd in ontwikkeling is.
Het basismodel zijn drie gestapelde bollen. De drie egotoestanden: Ouder – Volwassene – Kind (altijd met een hoofdletter). Het zijn de drie posities van waaruit we reageren. Elke egopositie heeft een typerend gedragspatroon van voelen, denken en ervaren van onze omgeving hangen dat met elkaar samenhangt.
Het structurele model
De drie egoposities:
De Ouder
Zo zijn onze manieren.
Van vroeger overgenomen gedrag, gedachten, gevoelspatronen gebaseerd op ervaringen met onze ouders. De manieren van hen en andere belangrijke mensen uit onze jeugd waren ons voorbeeld. Hun normen en waarden staan in ons brein gegrift. Kenmerkende woorden: “Ik of jij moet … “
De Volwassene
Is in het hier-en-nu.
Denkt, voelt en handelt op basis van feiten en rationele overwegingen. Ontwikkelt zich voortdurend door verwerkte gedachten, gevoelens en gedrag te integreren in het hier en nu. In contact met zijn Kind en zijn Ouder egopositie, maar zonder de automatische reflexen. Kernwoorden zijn: “Ik denk … Ben me bewust ….”
Het Kind
De egotoestand omvat ons gedrag, gevoelens en gedachten dat we ontwikkelde in onze kindertijd. Kernwoorden: “Ik voel … Ik wil … Ik heb … nodig.”
Ieder mens heeft deze drie egoposities tot zijn beschikking. Op elk moment van de dag zitten we in één er van en we wisselen dagelijks meerdere keren van positie. In de Ouder en Kind egopositie reageren we vanuit ervaringen uit het verleden en die projecteren we op hier en nu situaties. Alleen vanuit de Volwassen egopositie zijn we in staat te reageren in het hier en nu.
Het functionele model
Kijk je nu naar de communicatie dan is het egomodel van hierboven uit te breiden naar het functionele model.
5 manieren van communiceren
De TA gaat er van uit dat we de keus hebben uit vijf manieren van communiceren. En elk gedrag heeft zowel positieve als negatieve kanten. In de interactie met anderen kunnen we altijd kiezen vanuit welke positie we reageren. De keuze bepaalt voor een groot deel het vervolg van de communicatie.
Jouw manier van communiceren heeft een bepaald effect op de ander. Maar wat jij doet en zegt triggert ook iets bij je gesprekspartner die vervolgens ook weer reageert vanuit één van de egoposities. Hoe beter je in staat bent patronen je eigen gedrag te herkennen, hoe effectiever de communicatie.
Verder kennismaken met TA modellen? Lees dan ook:
Coachy.nl